Registros biológicos

Inventario florístico y entomofaunístico en tres objetos de conservación ecosistémicos en las zonas núcleo de las reservas estatales de Balam-kú y Balam-kin, Campeche (Plantas)

Última versión Publicado por Comisión nacional para el conocimiento y uso de la biodiversidad en 16 de agosto de 2023 Comisión nacional para el conocimiento y uso de la biodiversidad
Inicio:
Enlace
Fecha de publicación:
16 de agosto de 2023
Licencia:
CC-BY 4.0

Descargue la última versión de los datos como un Archivo Darwin Core (DwC-A) o los metadatos como EML o RTF:

Datos como un archivo DwC-A descargar 10.888 registros en Español (3 MB) - Frecuencia de actualización: no planeado
Metadatos como un archivo EML descargar en Español (253 KB)
Metadatos como un archivo RTF descargar en Español (111 KB)

Descripción

En la región sur del estado de Campeche se encuentra el macizo forestal más grande de México protegido en su mayor parte por las Reservas Estatales Balam-Kin y Balam-Kú y la Reserva de la Biosfera Calakmul, sumando 1,243,375 ha. Para la Reserva de Calakmul, se ha reportado una tasa de deforestación estimada de 0.2% anual (Vester at al, 2007). Lo que se traduce en una reducción de hábitat como: 1) Selva mediana subcaducifolia (selva de guayacán) importante para especies endémicas (p. ej.: Beaucarnea pliabilis) o bien incluidas en la NOM-059-SEMARNAT-2010 (p. ej.: Guaiacum sanctum) y otras especies que se aprovechan por su alto valor comercial, 2) Selva baja inundable (bajos inundables) a pesar de la riqueza del componente epifito Bromeliaceae y Orchidaceae) no ha sido considerada ni representada en el Inventario Nacional Forestal de 2000 y 3) Cuerpos de agua (aguadas), tanto permanentes como temporales, enfrentan desecación por sobre-explotación del agua o bien por exceso de evaporación al verse disminuida la vegetación a su alrededor y por la presencia de especies que desarrollan un comportamiento invasivo. Para contribuir al conocimiento de la biodiversidad de la región de Calakmul, Campeche y contar con información que permita diseñar estrategias para la conservación de selvas medianas subcaducifolias (selva de guayacán sensu Martínez-Galindo, 2002), selvas bajas inundables y la vegetación acuática de los cuerpos de agua (aguadas) se realizará un inventario florístico (estructural) y entomofaunístico, en 72 parcelas de 500m2 (24 parcelas para cada zona núcleo, considerando que Balam-kú cuenta con zona núcleo Norte y Sur), en las zonas núcleo de las Reservas Estatales Balam-kin y Balam-kú. Palabras clave: Florística, estructura, objetos de conservación, selva mediana, aguadas.

Reino: 1 Filo: 1 Clase: 2 Orden: 32 Familia: 67 Género: 160 Subgénero: 2 Especie: 189 Epitetoinfraespecifico: 7

Registros

Los datos en este recurso de registros biológicos han sido publicados como Archivo Darwin Core(DwC-A), el cual es un formato estándar para compartir datos de biodiversidad como un conjunto de una o más tablas de datos. La tabla de datos del core contiene 10.888 registros.

Este IPT archiva los datos y, por lo tanto, sirve como repositorio de datos. Los datos y los metadatos del recurso están disponibles para su descarga en la sección descargas. La tabla versiones enumera otras versiones del recurso que se han puesto a disposición del público y permite seguir los cambios realizados en el recurso a lo largo del tiempo.

Versiones

La siguiente tabla muestra sólo las versiones publicadas del recurso que son de acceso público.

¿Cómo referenciar?

Los usuarios deben citar este trabajo de la siguiente manera:

'Mendoza-Arroyo G. E. 2017. Inventario florístico y entomofaunístico en tres objetos de conservación ecosistémicos en las zonas núcleo de las reservas estatales de Balam-kú y Balam-kin, Campeche. Departamento de Ciencias Básicas. Instituto Tecnológico de Chiná. Bases de datos SNIB-CONABIO, proyecto JF128. Ciudad de México'

Derechos

Los usuarios deben respetar los siguientes derechos de uso:

El publicador y propietario de los derechos de este trabajo es Comisión nacional para el conocimiento y uso de la biodiversidad. Esta obra está bajo una licencia Creative Commons de Atribución/Reconocimiento (CC-BY 4.0).

Registro GBIF

Este recurso ha sido registrado en GBIF con el siguiente UUID: dedb8f2b-4641-44f2-bafb-057f9fe70ce0.  Comisión nacional para el conocimiento y uso de la biodiversidad publica este recurso y está registrado en GBIF como un publicador de datos avalado por Biodiversity Information System of Mexico.

Palabras clave

Occurrence; Plantas; Occurrence

Datos externos

Los datos del recurso también están disponibles en otros formatos

SNIB-JF128-plantas-CSV.zip http://www.snib.mx/proyectos/JF128/plantas/SNIB-JF128-plantas-CSV.zip UTF-8 CSV
SNIB-JF128-plantas-BD.zip http://www.snib.mx/proyectos/JF128/plantas/SNIB-JF128-plantas-BD.zip UTF-8 MDB MicrosoftAccess2007

Contactos

Gustavo Enrique Mendoza Arroyo
  • Originador
Responsable
Secretaría de Educación Pública Tecnológico Nacional de México Instituto Tecnológico de Chiná
Calle 11 x 22 y 28 s/n Col. ND
24520 Chiná
Campeche
MX
01 (981) 8272052 ext 121
CONABIO Comisión nacional para el conocimiento y uso de la biodiversidad
  • Proveedor De Los Metadatos
Dirección General de Sistemas
Comisión Nacional para el Conocimiento y Uso de la Biodiversidad
Liga Periférico-Insurgentes Sur No. 4903, Col. Parques del Pedregal
14010 MÉXICO
Tlalpan
MX
50045000
Patricia Ramos Rivera
  • Punto De Contacto
Dirección General de Sistemas
Comisión Nacional para el Conocimiento y Uso de la Biodiversidad
Liga Periférico-Insurgentes Sur No. 4903, Col. Parques del Pedregal
14010 México
Tlalpan
MX
50045000

Cobertura geográfica

País: MEXICO (CAMPECHE)

Coordenadas límite Latitud Mínima Longitud Mínima [17,851, -92,104], Latitud Máxima Longitud Máxima [20,587, -89,222]

Cobertura taxonómica

Reino: Plantae Filo: Tracheophyta Clase: Equisetopsida, Polypodiopsida Orden: Fabales, Sapindales, Malpighiales, Asterales, Caryophyllales, Zygophyllales, Gentianales, Myrtales, Ericales, Arecales, Rosales, Lamiales, Malvales, Poales, Boraginales, Alismatales, Solanales, Cupressales, Polypodiales, Asparagales, Ranunculales, Vitales, Commelinales, Piperales, Santalales, Magnoliales, Geraniales, Apiales, Saxifragales, Cucurbitales, Celastrales, Cycadales Familia: Fabaceae, Anacardiaceae, Euphorbiaceae, Sapindaceae, Asteraceae, Polygonaceae, Zygophyllaceae, Rubiaceae, Salicaceae, Burseraceae, Apocynaceae, Myrtaceae, Rutaceae, Sapotaceae, Arecaceae, Moraceae, Lamiaceae, Rhamnaceae, Malvaceae, Poaceae, Cordiaceae, Araceae, Combretaceae, Rosaceae, Primulaceae, Bignoniaceae, Acanthaceae, Malpighiaceae, Convolvulaceae, Nyctaginaceae, Verbenaceae, Erythroxylaceae, Cupressaceae, Cannabaceae, Cyperaceae, Bromeliaceae, Asphodelaceae, Menispermaceae, Ebenaceae, Ehretiaceae, Urticaceae, Vitaceae, Solanaceae, Commelinaceae, Piperaceae, Lythraceae, Meliaceae, Amaranthaceae, Loranthaceae, Orchidaceae, Annonaceae, Geraniaceae, Asparagaceae, Bixaceae, Balsaminaceae, Oleaceae, Portulacaceae, Plumbaginaceae, Amaryllidaceae, Araliaceae, Apiaceae, Crassulaceae, Begoniaceae, Celastraceae, Zamiaceae, Cactaceae, Passifloraceae

Reino Plantae
Filo Tracheophyta
Class Equisetopsida, Polypodiopsida
Orden Fabales, Sapindales, Malpighiales, Asterales, Caryophyllales, Zygophyllales, Gentianales, Myrtales, Ericales, Arecales, Rosales, Lamiales, Malvales, Poales, Boraginales, Alismatales, Solanales, Cupressales, Polypodiales, Asparagales, Ranunculales, Vitales, Commelinales, Piperales, Santalales, Magnoliales, Geraniales, Apiales, Saxifragales, Cucurbitales, Celastrales, Cycadales
Familia Fabaceae, Anacardiaceae, Euphorbiaceae, Sapindaceae, Asteraceae, Polygonaceae, Zygophyllaceae, Rubiaceae, Salicaceae, Burseraceae, Apocynaceae, Myrtaceae, Rutaceae, Sapotaceae, Arecaceae, Moraceae, Lamiaceae, Rhamnaceae, Malvaceae, Poaceae, Cordiaceae, Araceae, Combretaceae, Rosaceae, Primulaceae, Bignoniaceae, Acanthaceae, Malpighiaceae, Convolvulaceae, Nyctaginaceae, Verbenaceae, Erythroxylaceae, Cupressaceae, Cannabaceae, Cyperaceae, Bromeliaceae, Asphodelaceae, Menispermaceae, Ebenaceae, Ehretiaceae, Urticaceae, Vitaceae, Solanaceae, Commelinaceae, Piperaceae, Lythraceae, Meliaceae, Amaranthaceae, Loranthaceae, Orchidaceae, Annonaceae, Geraniaceae, Asparagaceae, Bixaceae, Balsaminaceae, Oleaceae, Portulacaceae, Plumbaginaceae, Amaryllidaceae, Araliaceae, Apiaceae, Crassulaceae, Begoniaceae, Celastraceae, Zamiaceae, Cactaceae, Passifloraceae
Género Mimosa, Astronium, Jatropha, Thouinia, Lonchocarpus, Platymiscium, Chrysanthemum, Coccoloba, Gymnopodium, Swartzia, Guaiacum, Guettarda, Tagetes, Dalbergia, Casearia, Bursera, Spondias, Thevetia, Haematoxylum, Bauhinia, Psidium, Murraya, Metopium, Manilkara, Croton, Chamaedorea, Leucaena, Havardia, Ficus, Caesalpinia, Plumeria, Vitex, Krugiodendron, Piscidia, Hampea, Cordia, Neomillspaughia, Citrus, Erythrina, Bucida, Rosa, Bonellia, Acacia, Gliricidia, Alseis, Tabebuia, Tetramerium, Byrsonima, Dieffenbachia, Ipomoea, Malvaviscus, Bougainvillea, Stachytarpheta, Cassia, Erythroxylum, Bunchosia, Juniperus, Trema, Machaonia, Cyperus, Brosimum, Esenbeckia, Aechmea, Aloe, Hyperbaena, Zinnia, Diospyros, Pedilanthus, Bourreria, Lysiloma, Talisia, Amyris, Ceiba, Ocimum, Helicteres, Cissus, Solanum, Ruta, Crotalaria, Terminalia, Tradescantia, Gardenia, Piper, Punica, Cedrela, Catharanthus, Ruellia, Maclura, Chloroleucon, Celosia, Lantana, Alcea, Psittacanthus, Jacquinia, Cupressus, Asclepias, Parmentiera, Malmea, Pelargonium, Cnidoscolus, Exothea, Beaucarnea, Toxicodendron, Cocos, Cochlospermum, Guazuma, Impatiens, Diphysa, Ixora, Ehretia, Cecropia, Jasminum, Portulaca, Nicotiana, Hibiscus, Lawsonia, Cydista, Plumbago, Ziziphus, Hymenocallis, Tillandsia, Polyscias, Delonix, Petunia, Euphorbia, Tabernaemontana, Commelina, Nerium, Catasetum, Encyclia, Chlorophytum, Trophis, Artemisia, Exostema, Xanthosoma, Asparagus, Eryngium, Kalanchoe, Oncidium, Melicoccus, Acalypha, Pilea, Mentha, Lagerstroemia, Hydrocotyle, Mandevilla, Begonia, Cestrum, Senna, Wissadula, Salvia, Parthenocissus, Hippocratea, Achillea, Crescentia, Zamia, Cereus, Passiflora, Gossypium, Cuphea
Subgénero Erythrina, Cochlospermun
Especie Mimosa bahamensis (box kaatsim (Maya), boxcatzim (Maya), boxcetzim (Maya), kaatsim (Maya), katsim (Maya), kitsim (Maya), motita, motita morada, sak káatsim (Maya), sak káatsim blanco (Español-Maya), sak-katsin (Maya), saskatzim (Maya), tonaca xóchitl (Náhuatl), zak-katzim (Maya)), Astronium graveolens (kulinsis, amargoso, ciruelo, culebra, culinzís (Maya), escobillo, k'ulensiis (Maya), k'ulim che' (Maya), k'ulinche' (Maya), k'ulinché (Maya), kulinché (Maya), palo culebro, palo de aro, palo de cera, palo de culebra, palo de fierro, palo mulato, rosadillo, xkukin tsits (Maya), yaga-biche (Zapoteco), yagabiche (Zapoteco)), Jatropha gaumeri (Si kli te, X-pomolche, Xpomolché, Chul, Pomolché, pomoche´, Polmoché, chul (Maya), chulche' (Maya), piñón, pomol che' (Maya), pomolché (Maya), x-pomolche' (Maya), xpomolché (Maya), zicleté (Maya)), Thouinia paucidentata (Tacote, Xcanchunup, Kaan chunup, Kaanchunup, K'aanchunub, Hueso de tigre, K'anchunup, Huesillo, K'an chunup, Canchanub, Canchunup, Canchunuc, Canchunub, E'kulub, Kanchunup, Kan-chunup, Kan chunup, madera dura, Kanuchup, canchunup (Maya), cascarillo de montaña, huesillo, hueso de tigre, k' aan chunukub (Maya), k' aan chunuub (Maya), k' aan chunuup (Maya), k'an chuunup (Maya), k'anchunup (Maya), madera dura, verde lucero, xk' aan chunu' ub (Maya)), Lonchocarpus yucatanensis (Shull, Xuul, Xu' ul, Ha'bin de agua, Palo de coholito, balché-chi (Maya), xu'ul, xul (Maya), xuul (Maya), ya'ax xu'ul (Maya)), Platymiscium yucatanum (granadillo; subinché, bejuco prieto, chak subinche (Maya), granadillo, hormiguillo, subin che' (Maya), subinché (Maya), sukim che' (Maya), tasin che' (Maya)), Chrysanthemum parthenium (sántámárO, guiÊ-nquòts, Santa María, arrocillo, hierba de San Juan, hierba de Santa María, hierba santa, hoja de Santa María, incienso, manzanilla, manzanilla romana), Coccoloba acapulcensis (Temolongo, Xtoh yu, Trompo, Tohyub, Uvero, Papaturro, Tolondron, Boob ché, boob (Maya), boob ché (Maya), carnero, moradito, tohjub (Maya), toj yuub (Maya), trompo, tóon yúul (Maya), uva de mar, uva de playa, uvero, xtooj yuub (Maya)), Gymnopodium floribundum (Sisilche, Sit-si-che, Ts'its'ilche, Ts' its' ilch'e, Ts' its'ilche', Tsitsilche, Tsi'tsilche, Tzitzilché, Tsíits' ilche´, Tzisitche, Ts'iit' s' ilché, Tsiits'ilché, Tsiltsil che, Canilla de venado, Dzidzilche, canilla de venado, pata de venado, sak ts'iits' il che' (Maya), t'sit'silche' (Maya), ts its ilche (Maya), ts'iits'il che' (Maya), ts'iits'ilche' (Maya), tzitzilché (Maya), xts'iits'iche' (Maya), zaktzitzilché (Maya)), Swartzia cubensis (katalox, cattox (Maya), chaca, corazón azul, k' atal' oox (Maya), llora sangre, naranjillo, palo azul, palo de gusano), Lonchocarpus xuul (Tamarindo cimarrón, Xul, Yaax-xuul, Xu'ul, Xuul, Xu'l, Kanxuul, Kan xuul, Palo gusano, balché (Maya), k'an xu'ul (Maya), kan-xuul (Maya), palo gusano, tsalam (Maya), xu'ul, xuul (Maya)), Guaiacum sanctum (guayacán, chiin took' (Maya), chuum chiin took' (Maya), chuun (Maya), guayacán, guácima, huesito, ken (Maya), palo guaycán, palo santo, quebracho, soon (Maya), soon chulul (Maya), soon chuluul (Maya), xchiin took' (Maya), zon (Maya), árbol santo), Guettarda combsii (E' k sek yusté, anisillo, manzanillo, pay luuk' (Maya), payluk (Maya), taastaab (Maya), tapón, tas ta' (Maya), tasta'ab (Maya), texpac (Maya), verde lucero, xtas ta' ab (Maya), xtees loob (Maya), xtez-tab (Maya)), Tagetes erecta (Tapayola cimarrona, Rosa de muerto, tagetes, Tempazuchitl, Tapayola, Pum te', sempasoche, Tempozuchel, Xpul', Tsuts mooya, Xpukil, Zempazuchil cimarron, Zempoal xóchitl, Zempazuchil, Yita cuáa, yita cuaa china, Zampazuchil, guiÊe-cÜb-guìin, Indio, guiÊe-cÜb-mzhìig, guiÊe-cÜb-yág, indita, guiÊe-cÜb-guìin [> guiÊe], Cempasuchitl, Cempasúchil, Cinco llagas, Cempaxochitl-hembra nah, cempasúchil doble, Cempasúchil relleno, Cincollagas, Cempualillo, Cempoasuchitl, Cempasuchil hombre, Cempasúchilt, Cempoalxochitl, Cinco yagas, Cempasúchil macho, Cempasuchil mujer, Cempoal, Campazuchil, Cempazúchil silvestre, Flor de muerto china, Flor de muerto Kalpuxam, Flor de muertos, Flor de cempazuchilt, Malvón, Molito, na shu koo, Kelem nichim, Flor de muerto, San Diego, Flor de muerto., alpushum, Pikøn'k pøjy, papalocempoalxochitl, apátzicua (Tarasco), caxyhuitz (Huasteco), cempaoxóchitl cimarrón (Español-Náhuatl), cempasúchil, cempaxochitl (Náhuatl), cempoalxóchitl (Náhuatl), cempohualxochitl (Náhuatl), clavel de moro, clemole, clemolitos, flor de muerto, flor de niño, guie coba (Zapoteco), guie'biguá (Zapoteco), ita-cuaan (Mixteco), jacatsnat (Totonaco), jondri (Otomí), kalhpu'xa'm (Totonaco), masehual-xpuux (Maya), musajoyó (Zoque), musá (Chinanteco), pastora, pastoral, pastorcilla, pastorcita, picoa (Zapoteco), pujuk (Maya), quie-pi-goa (Zapoteco), sempasúchil, tempula, tiringuini (Tarasco), tlemolitos (Náhuatl), x-puhuk (Maya), xpay jul (Maya)), Dalbergia glabra (Sitzmuk, Sits'-Much, Sitsmuk, Tsiits'ak, Chak muk, Cola de mono, Muk, Muk', Kibix, Muco, Bastard logwood, Chacté, Cabamuc, Bejuco de estribo, Box muc, Bejuco estribo, Bejuco de tortuga, ay-pach (Mixe), bejuco de estribo, chacté (Ch'ol), k'uxub-tooch (Maya), kabal muk (Maya), kibix (Maya), muk (Maya), tzacui (Zoque), x-ok enkab (Maya)), Casearia emarginata (am che' (Maya), naranja che' (Español-Maya)), Bursera simaruba (Sakchak' ah, Seivilla, Torote, Tsaka, Tstc, Gum elemi, Gumbo limbo, Higuillo, gumbo-limbo, jiota, Chaca'h, Chocohuite, Chac-chaca, Chakah, Chaca', Chaka, Chaca rojo, Chaca mulato, Chaca jiota, Cha kah, Ch'ijcajl, Chak cra ché, Chak'a, Chana, Chocouite, Chaka', Chaka'h, Chacáh, Chakaj, Chac chaca, Chaca, Chakhah, Cha' kaa', Copal blanco, Mulato rojo, Multo, Indio desnudo, Palo mulato, palo jiote, Palo de jiote, Mulato, Jiote rojo, Palo chino, Red gumbo limbo, Jiote, Árbol agrio, Palo jicote, Palo mulato rojo, cacho de toro, cha-kah (Maya), chaca, chaca o chacah (Maya), chacaj (Tojolabal), chacaj o chakaj (Tojolabal), chachah (Maya), chakah (Maya), chakaj (Maya), chico huiste, chicohuiste, chocogüite, chocohuite, cohuite (Náhuatl), copal, copalillo, cuajiote (Náhuatl), huk' up (Maya), huk'up (Maya), jiote (Náhuatl), jiote colorado (Náhuatl), lon-sha-la-ec (Chontal de Oaxaca), mulato, palo chino, palo colorado, palo jiote, palo jito, palo liso, palo mulato, palo retinto, papelillo, piocha, quiote, songolica o zongolica (Náhuatl), suchicopal (Náhuatl), ta'sun (Totonaco), tacamaca (Náhuatl), thi-un (Chinanteco), torote, torote colorado, tusun (Totonaco), tzaca (Huasteco), yaga-guito (Zapoteco), yala-guito (Zapoteco)), Spondias mombin (Rojo cimarrón, skatan, Uvo, Tun, Zuca, Hobo, Jobo negro, Honduras, Jovo, Jobo dulce, Jobo de montaña, Jocote, jumuy, Julub, Joro, Jobo cimarrón, Huhu', K'inim, Ciruelo guineo, Ciruela, Ciruelo, Ciruela comestible, Ciruela de obo, Ciruela de ovo, ciruela huntura, copeche-guajira, gu-gup, Mientuhueno, Macapedorra, Mientohuemo, luluy, kilim, mopé, Kilin, lu'luy, Jocote de iguala, Jobo, Tronador, Hog plum, B. luluw sotz, Caja, Cajazeiro, Abal zots, badxi, Ovu muyo, abalil k'aax (Maya), axócotl (Náhuatl), catan (Tepehua), ciruela, ciruela agria, ciruela amarilla, ciruela campechana, ciruela colorada, ciruela de México, ciruela de monte, ciruela de venado, ciruela del país, ciruela roja, ciruela tabasqueña, ciruelas curtidas, ciruelo, ciruelo agrio, ciruelo de monte, ciruelo mango, ciruelo ojo, ciruelo rojo cimarrón, ciruelo silvestre, cuauhxocot (Náhuatl), huhub (Maya), jovo, jujuub (Maya), k'ank'an-abal (Maya), k'inil (Maya), k'inim (Maya), k'inin (Maya), kan-abal (Maya), maxpill (Mixe), mo-má (Chinanteco), mombín, mulato, poom (Maya), quínin (Huasteco), scatán (Totonaco), shipá (Totonaco), ska'tan (Totonaco), xkinin-hobó (Maya), xobo (Huasteco)), Thevetia gaumeri (aak'its (Maya), ajkits (Maya), akits (Maya), campanilla, campanillo, campanita de oro, cojón de gato, cojón de perro, cojón de toro, cojón de venado, k'aan lool (Maya), sakits (Maya), venenillo), Haematoxylum campechianum (Tinto, Tinte, Tinta Tzekel-ek'luum, Tinta-tinta ché, Tinta ché, eek', flores escasas, Ek, Ek', Bon che', Palo tinto, Palo de Campeche, Palo de tinto, Palo tinta, Palo de tinta, Palo de tinte, bonche' (Maya), brasil, campeche, ec (Maya), ek (Maya), kikche (Maya), palo Campeche, palo de Campeche, palo de tinta, palo de tinte, palo tinto, tinta, tinta che (Español-Maya), tinta che' (Español-Maya), tinto, tinto de akalche' (Español-Maya), tooso boon che' (Maya), yaga-cohui (Zapoteco), yaga-guela-tiguiani (Zapoteco), yaga-quela-tiquiani (Zapoteco), éek (Maya)), Psidium sartorianum (guayabillo, arrayán, choquey (Guarijío), guayaba tejón, guayabilla, guayabillo, kabal sak lob che' (Maya), kabal sak loob che' (Maya), pichi che' macho (Español-Maya), pichi' ché (Maya), pichiche' (Maya)), Murraya paniculata (Minorio, Limonar, Limonaria, Minonario, Muralla, Limonario, Mirto, limonaria, mirto), Bauhinia divaricata (Sak-ts'uruntuk, Spipilegkisvi, Rurey, T'sulubtok', T'surutok', shpipila uhui, Suduk, Ts' urub took', tsurutok, Xpipelakewa, Tsuruktoh, Tsuruktog, Tsuruk tog, tsulubtok, Tsulub tok, Uña de vaca, Xpipelakewe, Tsurulok', Xdzuruntok, Tzuruntok, Tzurotok, Ts'ulubtok, Ts'ulub took, X dzurruntok, Ts'ulubtok', Tzulutok, X-mayvaca, Xitiks, xmay wakax, Tzulultik, tzulomay, Xmay-vaca, Ts'urub took, X-pata vaca, Ts'urub took', Ts'uruntok, X-may uakax, imetzoncuacuahuet, Chandzulutok, Colmillo de víbora, Cáscara blanca, Chili-coin'tse (ala de murciélago en Chinanteco), Dzurutae, Dzurugtok, Dzul'u took, Dzurugtos, Flor de mariposa, Dzolutoc, Dzurutok', Flor de búho, Dzurutoc, Dzurustoc, Dzurun toc, Dzuruk tok, Dzuruq-tok, Dsuruktok, Mayvacahe', May wakax, may wacax, May vaca, ma-ja-hui, Pata de vaca, Cow hoof, Cowfoot, Barba de mantel, Ozurug-tog, Pata de cochino blanco, Pie de cebra, Pie de vaca, Okkeche, Papalokoquitl, Perez-kuts, Pata de mosca, Pata de venado costeño, Pata vaca, Pata de cochino, Para de vaca, Pezuña de vaca, Pate vaca, Pezuña de venado, Pezuñas de vaca, pativaca, Pata cochina, Pata de chino, Palo de cabra, Pata cochino, Palo de armadillo, calzoncillo, cimarrona, cordoncillo, guacimilla, ixchajapach (Tepehua), may wakax (Maya), palo de mariposa, papalocuahuitl (Náhuatl), pata de borrego, pata de cabra, pata de chivo, pata de cochino, pata de puerco, pata de res, pata de toro, pata de vaca, pata de venado, pezuña de venado, pie de cabra, sak (Maya), smaay wakax (Maya), spipilikjkiwi (Totonaco), tatilbichim (Huasteco), took' (Maya), ts' runtook (Maya), ts' ulub took' (Maya), ts'ulub-tok (Maya), tsulubtoc (Maya), tusomeltoc (Maya), u-ts'omel-tok' (Maya)), Metopium brownei (Sox cheechem, Vox chee chem, Che-chem, Chechen negro, Chechen, Chechem, Che-chen, Cheechen (árbol llorón en Maya), Cheechen negro, Cheehen, Chechem negro, Chelem, Chenchen, Chechem-box chechem, Chechem-chechem negro, Chenchen negro, Cheechem, Poison wood, Black poison wood, Boxchechem, Box cheechem, boox cheechem (Maya), box cheechem (Maya), boxcheché (Maya), chechem, chechem negro, chechén, cheechem (Maya), cheechem negro, flor de mayo, kabal'chechem (Maya), kabal-chechen (Maya), madera de barco, palo de rosa), Manilkara zapota (chaté, cal-que-lidzi-na (Chontal de Oaxaca), chak ya' (Maya), chapote, chaté (Tsotsil), chi' kéej (Maya), chicle, chico, chico zapote, chicozapote, chicozapote de montaña, chiczápotl (Náhuatl), colorado, costic tzapot (Náhuatl), guela dau (Zapoteco), guela-chiña (Zapoteco), gueladao (Zapoteco), guenda-chiña (Zapoteco), guenda-dxina (Zapoteco), guindagiña (Zapoteco), itzaj-ya (Maya), jaas (Tsotsil), jeya (Popoloca), jiya (Zoque), licsujacat (Totonaco), látex de chicozapote, macshancabac (Popoloca), mo-ta (Chinanteco), nazareno, nu-yunna (Cuicateco), quela-china (Zapoteco), qui-li-dzi-na (Chontal de Oaxaca), sak-ya' (Maya), sak-yab (Maya), sak-yá (Maya), sapotillo, scalu jaka (Totonaco), sheink (Mixe), shenc (Popoloca), ta-nich (Chinanteco), tiaca-ia (Cuicateco), tzabitatb (Huasteco), tzabitath (Huasteco), tzitli-zápotl (Náhuatl), xe'enkll (Mixe), xicotzápotl (Náhuatl), ya (Maya), ya' (Maya), yaa (Maya), yaga-guelde (Zapoteco), zapote, zapote blanco, zapote cabello, zapote campechano, zapote chico, zapote colorado, zapote de Campeche, zapote de abejas, zapote huevo de chivo, zapote mamey, zapotillo, zaya), Croton flabellifolius (cascarillo), Chamaedorea seifrizii (chate, cambray, palma, palma bambú, xiat (Maya)), Leucaena leucocephala (Waaxiim, Guaje verde, almendra de guaje, barba de chivo, cola de zorro, guachin, guachín (Maya), guaje, guaje blanco, guaje colorado, guaje de castilla, guajillo, huaje, huatsin (Maya), huaxe (Maya), huaxi (Náhuatl), kiulilac (Totonaco), lakak (Totonaco), lalax (Tepehua), nacaste, pacapaca (Zoque), tepeguaje, tumbapelo, uaxim (Maya), uaxin (Náhuatl), waaxiim (Maya), waaxim (Maya), xaxim (Maya)), Havardia albicans (Chukum, Chucum, Csztin, chak chukum (Maya), chimay (Maya), chukum (Maya), huizache, sak chukum (Maya)), Caesalpinia gaumeri (kitanche', citinché (Maya), k'itamché (Maya), kitam che' (Maya), kitim che' (Maya), kitinche' (Maya), x-kitin-ché (Maya), xkitiin che' (Maya)), Plumeria obtusa (aak'its (Maya), cojon de toro, flor de mayo, nikte' ch'oom (Maya)), Croton glabellus (Sak kok che, P´eres k´uch, Quina blanca, Xikim burro, Cascarilla, Chololovin, Kok che, Kokché, Agua loja, Perex-cuch, Pehrez-guch, caobilla, cascarilla, cascarillo, chuts (Maya), copalchi (Náhuatl), encinilla, kok-ché (Maya), kopche (Maya), p'eles-k'uch (Maya), palo casero, quina, quina blanca, zakpokolché (Maya)), Croton icche (Kok'ché, Kok che, Peletz-cuch, iik che' (Maya), kóok che' niich yuuk (Maya), p'e'es k'uuch (Maya)), Vitex gaumeri (Querengue, X-yaax nik, Xax-nic, Ya'axnik, Yaaxnik, Yaax nik, Ya'xnik, Ya'axnic, Yaaxnic, Ya ax nik, Ya'ax nik, Ya´axnik, Yaxxnic, Ya'ax-nik, Ya-axniik, Yax-nik, Ya-axnik, Yax-nyk, Ya-axnic, Yasnish, Yax-nic, ya ax niic, Yax-niik, Yaax niik, Yax nik, Yax niik, Ya axnic, Ho'k'ab, macho, Fieldwood, Barrabás, Yaxnic, Balong, yashnik, Fiddlewood, canelillo, carrete, papelillo, xaax nik (Maya), ya' axnik (Maya), ya'axnik (Maya), yashcabté (Tseltal), yashnik (Maya), yaxnik (Maya), yuy (Maya)), Krugiodendron ferreum (chintoke, capulincillo, ch'iin took' (Maya), chimtok (Maya), chintoc (Maya), chintok (Maya), hueso de tigre, quebrahacha, quiebra hacha, quiebracha, quiebrahacha), Piscidia piscipula (ya'ax ja'abin, Ha'bin, Ha'abin, Haabin, Ja'abin, Ja'bin, Hebin, Jaibn, Jabim, Jabi, Habín, Jaabin, Ja´bin, Ha' bin, Hojalatillo, Habí, Chijol, Jabin, Borrego de cerro, barbasco, borrego, cahuirica (Tarasco), cahuiricua (Tarasco), flor de papagayo, haabí (Maya), haabín (Maya), habí (Maya), habín (Maya), ja' abim (Maya), ja'abin (Maya), jabí (Maya), jabín (Maya), jamguijy (Popoloca), matapescado, matapiojo, palo de agua, peonía, scaak'an-kihui (Totonaco), ya' ax ha' abin (Maya), yaxmojan (Maya)), Ficus cotinifolia (Techcalamte, Saiba blanca, Saiba güicha, Sak aua'akum, Saiba, Salate, Saiba camuchina, Tescalama, Toc tel, Tlalhigo, Tesealama, Tzibul, Zac-ha, Higuera, güicha, Higuera negra, iguerón, Hignera chica, Higo de maíz, Higo de zorro, Hijo de maíz, camuchin, Camuchi, Camichin, Ceibo, Ceiba negra, Camichina, Chu´bi, Camichincillo, Chipil, Chalate, Chuna, Camechín, Mutut, Koopo, Kopó, Kopo', Mesquite, Mata palo, Macahuite, Capulante, Capulamate rojo, Malinche, Amatillo, Amatillo de chorizo, Amate, Amasquite prieto, Amate negro, Amate gris, Amexquite, Amate prieto, Amasquite, Amaiskitl, Cabrigo, Nigueron, alamo, amate, amate (Náhuatl), amate amarillo, amate blanco, amate negro, amate prieto, amezquite (Náhuatl), camuchina (Tarasco), capulina, capulín, ceiba, ceibo (Maya), chipil, chuná (Tarahumara), cobó (Maya), coobó (Maya), higo, higuerilla, higuerón, hu' un (Maya), hu'un (Mixe), ju' un (Maya), ju' un ch' iich' (Maya), kipochit (Maya), koopo' (Maya), koopo' chit (Maya), koopp' (Maya), kopo' (Maya), kopochit (Maya), kopó (Maya), mata palo, matapalo, mutut (Tseltal), planta de hule, saiba güicha (Tarasco), uohtoli (Guarijío), uojtoli (Guarijío), xkoopo' (Maya), árbol de leche), Hampea trilobata (Jool, Hool, Jo'ol, Hol, Dzu-tú, Mayahua, Magagua hool, Majaqua, Majawa, Majagual, Majahua, Majagua, Moho, hol (Maya), hoo (Chinanteco), jóol (Maya), k'an jóol (Maya), majagua, majahua, majahua blanca, majaua, ool (Seri), sak iitsa' (Maya), toobhoop (Maya), xhail (Maya), zakitza (Maya)), Guettarda elliptica (Nanche de perro, cascarillo, crucecilla, kibche' (Maya), lu' um' che' (Maya), negrito, negritos, pata de perdiz, pichi'che' (Maya), subin t'eel (Maya)), Cordia dodecandra (Siricote, Siricote- k' opte, K'opte, K' oop, Ciricote, Chack k'oopte, Cueramo, Copito, Kopte', chak k'oopte' (Maya), chakopté (Maya), ciricote, cordia, cómpite, k'an k'oopte' (Maya), k'an-k'opté (Maya), k'oop (Maya), k'oopte' (Maya), k'opte (Maya), k'opte' (Maya), koopte (Maya), kop-the (Maya), kopte' (Maya), kopté (Maya), k'an-ko´pte (Maya), siricote, trompillo, trompito), Neomillspaughia emarginata (Saj iitza, Sak-itza (sak=blanca, itza=resina)', Sak itsa che', Sakitza, Sak iitzá, sa itza, Saj iitsá, Sak-itsa', Sak litza, Sakinsa, Sak itzá, Saj itzá, Tzaitza, Tzai-tza, Tzac-itzap, Tsa itza', Zaiza, Zac itzáh, Esa iitsa, Dzaitza, sac-tra (Maya), saj iitsa (Maya), saj iitsaí (Maya), sak ii tsa' (Maya), sak iitsa' (Maya), sakiitsab (Maya), sakitsa (Maya), tsa-itsa (Maya), tsaitza (Maya), tsaj iitda' tsa'iitzab (Maya), tsajiitsab (Maya), x-tsa-itsa' (Maya), x-tsats (Maya), xtakitsa (Maya), xtzakitza (Maya), zatitsá (Maya)), Erythrina (Erythrina) standleyana (tlalhninín, Chac-mol-che, Chaltún, Chakmolche, Chakmuulche', Chac mol ché, Chacmolche, Colorín, Chakch' obenche, Pito, Pichoco cimarrón, Pochote, chack che' chak mo'olche' (Maya), chacmolcheí (Maya), chak mo' ol ch' oobenche' (Maya), chak mo'ol che' (Maya), chak molon che' koyol (Maya), chakmolché (Maya), colorín, piñon espinoso, xkolok ma' ax (Maya), xmoloko (Maya), xoyo (Maya)), Bucida buceras (pucte, almendra de río, cacho de toro, ciriam, espina de urraca, olivo negro, pucté (Lacandón), pucté' (Maya), pukjté (Maya), pukte (Maya), pukté' (Maya)), Rosa chinensis (Rosa de Castilla, guiÊe-rÖs-nquòts, guie' quinciañera (Español-Zapoteco), rosa, rosa de Moctezuma, rosa de castilla, rosa de guía, rosa miniatura, trompillo, uña de gato), Bonellia macrocarpa (ya'ax k'iix le' che', Limoncillo, Pacushtia, Pico de gallo), Acacia collinsii (zubin, cacho de toro, cornezuelo, k'ix, xcanan (Maya), lootsyash (Tseltal), subin (Maya), subin che (Maya), subin che' (Maya), subí (Maya), torito, toritos, tsubin (Maya), árbol del cuerno), Acacia gaumeri (Catzin, Cstzin, negra, Kasin, Kat-si', Box katsim, Box kaatzin, Boxcatzin, Box catzin, Box catxin, Box katzin, boox káatsim (Maya), box káatsim (Maya), box-katsin (Maya), boxcatzim (Maya), boxcetzim (Maya), boxkatsim (Maya), catzin negro, kaatsim (Maya), katsim (Maya), katsín (Maya), ya' ax káatsim (Maya), ya'ax katsim (Maya), ya'ax-kat-sim (Maya), ya-ax-katsim (Maya), yakatszin (Maya), yax-kat-sin (Maya)), Alseis yucatanensis (Hasche, haasché (Maya), ja'as che' (Maya), k'uuts che' (Maya), kakaoché (Maya), kakawche (Maya), manzanillo, papelillo, tabaquillo), Tabebuia rosea (palo rosa; tuxtika, amapa, amapa rosa, amapola, apamate, azulillo, chichihualayot (Náhuatl), cinco hojas, cojón de gato, cojón de perro, fresno, guayacán, hok ob (Maya), hok' ab (Maya), hokab (Maya), jo' kab (Maya), jo' ok' ab (Maya), jok' ab mak'ulis (Maya), jokab (Maya), kok' ab (Maya), lecherillo, li-ma-ña (Chinanteco), macuelis de bajo, macuelis de cerro, macuilis (Maya), makulis (Maya), palo blanco, palo de rosa, palo yugo, primavera, roble, roble blanco, roble de San Luis, roble prieto, rosa morada, rosamorada, shtantuishmitzi kamat (Totonaco), t'abat'te (Huasteco), xjo' k' ab (Maya), xmakulis (Maya), yaxté (Tojolabal)), Gliricidia sepium (Say ya' ab, Sak'sab, trebol quebradizo, Yaité, Yaiteé, yaga guie niza, Hierba de rata, guié niza, Cocuite, Cocoite, Cojite, Canahuance, giaité, Marde cacao, Matarrata, Marbasco, Mataratón, k' an te', Madrecacao, Madre de cacao, cacao de nance, Madero negro, Madre cacao, Madreado, Madre del cacao, Balo, Madre-cacao, Cacahuananche, Cacahuananche., Cacaunache, Cacahuanano, Cacahuanana, cacahuanalt, Cacahuanal, Cacahuamonche, Balche'keej, Cahuananche, Cacahuamanche, Cacahua_nitzin, Paki, Pipe, palo de ondo, Palo jeriondo, San José, aga-le (Zapoteco), balche'ke' (Maya), balché ke (Maya), cacahuanal (Náhuatl), cacahuananche, cacahuanitzin (Náhuatl), cocoito, cocoíte, cuacuite, cuchunuc (Zoque), flor de San José, flor de sol, frijolillo, guie-niiza (Zapoteco), guie-nizza (Zapoteco), ja'abin (Maya), jelelte (Huasteco), k' uchunuk (Maya), k' uyutunk (Maya), k'axab yuuk (Maya), lipa-ca-sui-la (Chontal de Oaxaca), ma-tau-mó (Chinanteco), madre cacao, madre de cacao, mata rata, mata ratón, matarrata, muiti (Otomí), palo de corral, palo de sol, palo negro, primavera, sak (Maya), sak ya' aab (Maya), sak ya'ab (Maya), sak ye' eb (Maya), sak-yab (Maya), sakyab (Maya), sas yu' ab ja' abin (Maya), sayab (Maya), sayauiab (Maya), sayuiab (Maya), taxnikiwi (Totonaco), trebol, tunduti (Mixteco), ujcum (Tseltal), xab-yaab (Maya), xabyaab (Maya), xak-yaab (Maya), xk' aan lool (Maya), yaga-le (Zapoteco)), Tetramerium nervosum (Tapa culo, tupiria-culturame, X-kuchel, Hierba de burro, hierba de ceniza, Elotito, Hierbabuenilla de montaña, Hierba de pollo, Ak'a xiu, Olotillo, Olotillo blanco, aka' xiiw (Maya), baak soots' (Maya), corrimiento xiiw (Español-Maya), k'uuchel (Maya), olotillo (Náhuatl), sak ch'iilib (Maya), sak-ch'ilib (Maya), x-wayon-k'aak (Maya), xolte' xnuk (Maya)), Byrsonima bucidifolia (Saspa, Sakpaj, Sakpá, Sak paj, Sakpa', Sak pah, Sakpah, Saak´pah, Sac-pah, Sac pá, Tzac-pa, Zaz-pa, Zacpah, Zacpa', Zac-pá, Chii-zacpak, Nanche agrio, Nanche, Nance blanco, Nance agrio, Nance, maa-mu-que, Nance de monte, Nance silvestre, ak pah, Nukuch sak pah, chi' (Maya), grosella, nance (Maya), nance agrio, nance blanco, nance de monte, nanche, nanchi, nancén agrio, sak paj (Maya), zakpah (Maya)), Dieffenbachia picta (hojas pinta), Plumeria rubra (Sak-nikte, Ukul wits, Ista:k ka:ka:lo:xo:chit, Chi:chi:ltik ka:ka:lo:xo:chit, Chak-nikte, Candelero, Corpos, Flor de campanilla, Flor de mayo, Flor blanca, Cacalosuchil, Cacalozuchil, Cacalasuchi, Parancacicua, Parandacicua, Palo rosa, Nictéflor de mayo, cacahuaxóchitl (Náhuatl), cacajoyó (Zoque), cacalaxochitl (Náhuatl), cacalosúchil (Mixe), cacaloxochitl (Náhuatl), cacaloxóchitl (Mixe), campechana, caxtaxanat (Totonaco), chak nikte' (Maya), chak-nicté (Maya), chak-nikté (Maya), chak-sabak-nikté (Maya), chiquinjoyó (Zoque), corpus, cundá (Tarasco), flor blanca, flor de cal, flor de cuervo, flor de mayo, flor de monte, guia-bigoce (Zapoteco), guia-bixi-guii (Zapoteco), guia-chacha (Zapoteco), guiechacha (Zapoteco), guiecha'chi' (Zapoteco), güia-an (Zapoteco), huevo de toro, huiloicxitl (Náhuatl), kakaloxochitl (Náhuatl), kumpaap (Maya), lengua de toro, li-tie (Chinanteco), nicte chom (Maya), nicte choom (Maya), nicté (Maya), nikte' ch'om (Maya), nikté (Maya), nopinjoyo (Zoque), palo blanco, parandechicua (Tarasco), quie-chacha (Zapoteco), rosa blanca, rosal, sabaknikte' (Maya), sabanikté (Maya), sach-nicté (Maya), sak nikte' (Maya), sak-nichte' (Maya), sak-nikté (Maya), sangre de toro, saugrán (Tepehuano del sur), tizalxóchitl (Náhuatl), tlapalticcacaloxochitl (Náhuatl), tlauhquecholxochitl (Náhuatl), uculhuitz (Huasteco)), Ipomoea alba (sak p'uul, Ulum kaj, Huchuk, Huamol, Haapolin, Dama de la noche, Maravilla de paz-platillo blanco, Kany-macal, nacatacpoj, amole, Trompillo, Bejuco guamole, Atooy aats, Bejuco de guamole, Bejuco de camotillo, amole, bejuco de cuajar hule, bejuco de vaca, cuaja leche, flor de luna, mash (Maya), oración, petén, sak p'uul (Maya), sutub (Maya), trompillo, xutu (Maya), xutub (Maya)), Malvaviscus arboreus (rompe olla, taman che', Tamnin, Quesito, Xoun pocuy, Totopatzin, Tulipán xiw, Tlalxonpili, Tzajal nich te', Xbisil, Tulipán montés, Tibio, Totopotzin, Tulipán de monte, xlakapat, Tulipán silvestre, Tupkin, Tulipán del río, tulipán duendi, Yacuandúa, Xuuxy aay, Ixhuaquen, Chimchimpol ojo, Chochito, Chocho, Chana, che', Civil, Majaguilla, Monacillo, Manocillo, Manzanita mazapan, mansanita, Mazapán, monaguillo, Manzanillo cimarrón, Amapola, Manzanita, Quesillo, Manzanilla, Tulipancillo, Flor de arito, Tulipán, Bizil, Bixil, Bisi k'aax, Bisil-ka'ax, B. tznun ak', Alalatz, B. tzunun ak', Bisil, Babasa, Bivil, Obelisco de la sierra, Parmelita, Panelilla, Panelita, aguate, alalatz (Tsotsil), altea, amapola, aretera, aretillo, ata (Huasteco), bejuquillo, bequem-tzójol (Huasteco), bisil (Maya), cadillo, chilillo, chupamirto, civil, farolito, flor de molinillo, huinar, ishlicatapachat (Totonaco), joolol (Maya), majahuilla, makgxo (Totonaco), malva, malvavisco, manzanilla, manzanillo, manzanita, manzanita del pollo, mazapán, media noche, molinillo, monacillo, monacillo rojo, monaguillo, obelisco, obelisco de la sierra, quesito, taman ch' iich' (Maya), taman che' (Maya), taman-che'ich (Maya), taman-ché (Maya), teresita, tlalsompilt (Tepehua), trompetilla, tulipán, tulipán de monte, tzopelchichilxóchitl (Náhuatl)), Bougainvillea glabra (Tulipán blanco, Camelina, Carolina bougainvillea, Carolina blanca, Napoleón blanco, Bugambilia, Bugambilia morada, Bugambilia anaranjada, Azálea de guía, Butganvilea, Bonbanbilya, Bombambil, Bougainvilla, Bougambillia, Buganvilia, bugambilea, bombilla, bugambilia, bugambilia mamey, carolina, carolina blanca, manto de Jesús, napoleona, shpupukutshanat (Totonaco)), Stachytarpheta jamaicensis (Rabo de mico, Verchena, K'aax, Chitiuts, Verbena, Paser ujts, cola de mico, talché (Maya), verbena, verbena azul), Cassia racemosa (X-kanlol, Kanlol, k'an ja' abin (Maya), k'an lool (Maya)), Erythroxylum confusum (cascarillo, tooso (Maya)), Cordia alliodora (Solerillo, Solerilla, sochicuhua, Solarillo, Solterito, Salerillo, Sombrilla, Suchicuaua, Suchil, Suchil acahualero, Suchicuagua, sochichuahua, Suchihuagua, Suchil sabanero, Suchicahua, Suchi, Suchicagua, sochicahua, Suchicuahua, Wix te, Wiixte, yacjaya, Zochicuagua, Hormiguero, Hormigillo, Hormiguillo blanco, Hormiguilo, Ciruelillo, Galerillo, Lolón, Madriguera, Laurel, Laurel de costa, Laurel negro, Salmwood, Amapa boba, Amapa blanca, Balerillo, Bojón, Amapa prieta, Bojón candelero, Nopo, Palo hormiguillo, Picana, abib (Huasteco), aguardientillo, amapa, amapa blanca, amapa boba, amapa prieta, anacahuite, asta, bajon (Maya), bakal-ché (Maya), bakalche' (Maya), bohum (Maya), bojom (Maya), bojum (Maya), bojón prieto, botoncillo, candelero, corcho negro, cueramo, galerillo, hma' tá (Chinanteco), hormiguero, hormiguillo, hormiguillo blanco, huixtle (Huasteco), laurel, laurel blanco, pajarito, pajarito prieto, palo María, palo de hormiga, palo de hormigas, palo de rosa, palo de viga, palo prieto, prieto, rosadillo, solerilla, solerillo, solerito, sombrilla, suchil acahualero, suchil sabanero, tabaco, tusa-tioco (Mixteco), wiixte' (Huasteco), wix te' (Huasteco), xochicuáhuitl (Náhuatl), yucjuya (Zoque)), Bunchosia swartziana (Sipche, Sipche', Sibcne', Siiphé, Sipche-sipilche, Siipché, Sipiche, Sipilché, Siipche', Sipilche-sipche-pikilche, Sip'che, Tnipche, Xgivayunche dzipche, Zipche, Cipché, Cipche', cibche', Dzipche, cojón de fraile, manzanillo, sip che' (Maya)), Juniperus monticola (cedro, cedro blanco, cedro colorado, ciprés, enebro, enebro azul, sabino), Trema micrantha (Shins-you was, Shins-you uas, Pwam te', Sak-pixoy, Puwan te'´, Puwan te', Sak pixoy, puan, Wash zak, Totogapalin, Todogapoli, Tzotzniz wash zak, Tzontzniz wash zak, Totogapali, Vax, totocuahuitl, Wax ak´, Toropate, Totogapoli, Totogapolin, xpiixay, Yxpepe, Yaco de jabalín, Yaco de jabalí, Yaco de cebollín, Yaca de jabolín, Yaquacuero, Jaco, Ispepe, Ixpepel, Chaca, Capulincillo, Candinha, Capulín cimarrón, Capulín totogopolín, Capilincillo, Capulín colorado, Capulincillo de montaña, Chapulin, Capulincito, Capul, Chaparrera, Diéz cuero, Guasimilla, Guasima, Guacimilla, Cuero de indio, Cuero de monte, Guax, erindeúva, Mata caballo, Negro la piel, Lajsa´a baagui´, Matacaballo, Capulín, Guacimillo, Cerecillo, Capulín macho, Roble, Capulín negro, Capulinón, Q'iib, Pixoy, Atadito, Paux, Palo de ishpepe, Pau pólvora, Pa'yux, Piixoy, Niguo, Palo basaya, Pixoy káax, Pajarilla, Pixoy kach, capulincillo, capulincillo cimarrón, capulín, capulín blanco, capulín cimarrón, chaca, chakgat (Totonaco), checait (Totonaco), cimarrón, cuerillo, guacima, guacimilla, guacimillo, jonote, jonote colorado, majagua, majagua colorada, matacaballo, ocotillo, palo barranco, palo de mecate, pellejo de vieja, pie de paloma, pixoy (Maya), pixoy k'aax (Maya), sac-pixoy (Maya), sak pixoy (Maya), totocuahuit (Náhuatl), was ak (Tseltal), yaco), Machaonia lindeniana (K'u'ch'eel, K´uch´el', k'an pok'ool che' (Maya), k'uch'eel (Maya), k'uk'ch'el (Maya), kampokolché (Maya), kopche (Maya), tank'an che' (Maya)), Cyperus elegans (coquito), Brosimum alicastrum (Ramón blanco, Samaritano, Ramos, Sak ox, Samaritan, Uzhil, uuje, Uje, Tepetomate, Yaax ox, Ya' ax o' x, huje, Juan diego, Capomo, Flor ojoche, Estrite, Mocho, Muju, Mojo, Mojote, kan ox, Moju, Ramón, Comida de monos, Moho, Ujuche, Breadnut tree, Macica, Ojushte, Ujusche, Ash, Apomo, Ajoche, Ojoche amarillo, Ojoche-ramón, Ojochi, Ojite, Ojoche, Ojochin colorado, Ojoxin, Oox, Ojoche tocón, Palo gutiérrez, Ojocle, Ojoche colorado, Ojoshe, ojoshite, Ox, Oshite, Juan Diego, a-agl (Tepehuano del sur), arenoso, ash (Tseltal), capomo, cupsap (Totonaco), fresno, hairite (Huichol), higo, háiri (Huichol), jaüri (Cora), jos (Huasteco), ju (Otomí), juksapu (Totonaco), jushapu (Totonaco), k' an oox (Maya), k'an oox (Maya), lan-fe-lá (Chontal de Oaxaca), moho (Chinanteco), mojcuji (Popoloca), mojo rechinador, nazareno, ojoche blanco, ojoche colorado, ojoche de hoja menuda, ojochillo, oox (Maya), ox (Huave), oxotzin (Maya), ramoncillo, ramón, ramón blanco, ramón colorado, ramón de hoja ancha, ramón de mico, ramón de montaña, ramón naranjillo, rojo, sa'oc huesudo (Español-Maya), sak oox (Maya), tlatlacótic (Náhuatl), tomatillo, tunumi-taján (Mixteco), ya'ax oox (Maya)), Esenbeckia pentaphylla (yaite', ya'axjok'o, yuuyaj, Yuuy, Jo'k'o, Jooxop, Keb che, hok ob (Maya), hokab (Maya), hoo op (Maya), hoocop (Maya), jo'k'o (Maya), naranja che' (Español-Maya), tankas-che (Maya), ya'ax (Maya), ya'ax jok'ok (Maya), ya'ax-ha-xiu (Maya), yaax-hokob (Maya), yaaxhokob (Maya), yu'uy (Maya), yuuy (Maya), yuuyaj (Maya)), Aloe vera (Zabila, Sábila, petk'inki, aloe de Barbados, aloe de Curazao, bito-xha (Zapoteco), dubha xha (Zapoteco), flor de chibel, flor de sábila, humpets'k'in-ki (Maya), maguey morado, pets'k'in-ki (Maya), pitazábida (Zapoteco), sábila, toba-xa (Zapoteco), tsajpsats (Mixe), zábila, áloe), Hyperbaena winzerlingii (Choch-guitan, Anal, k'ooch' kitam (Maya), naranjillo), Zinnia violacea (Sinia, San miguelito, Viojinia, Zinia, guiee-bgus-xtil, Clavena, Flor de San Miguelito, Flor de San Miguel, Miguel Doble, Miguel, Miguelito, Mercader, Kwamekatl, Cacahuatzin tlatlacatl, Panchito, San Miguelito, cabezona, carolina, mal de ojo, viuda), Acacia riparia (box-katsin (Maya), carbonera, chu-k'em (Maya), chukem (Maya), cola de iguana, kaatsim (Maya), rabo de iguana, rompe capa, timbre, uña de gato, ya'ax katsim (Maya), ya'ax-kat-sim (Maya), ya'axkatsin (Maya), yax-kat-sim (Maya), yax-kat-sin (Maya)), Diospyros cuneata (Silil, Sisil, Uchul-ché, Tizilliche, Uchul che, Zilil, k'ab che' (Maya), pisit (Maya), siliil (Maya), silil (Maya), sip che' (Maya), ts'it'il che' (Maya), uchul che' (Maya)), Pedilanthus tithymaloides (vela de sebo), Bourreria pulchra (Sulub, Sak bakal che, X-baca-che, X-baca che, Za'ax coopó, Copo-max, Baka ché, Bojón, Baca che, Bacache, Bacalché, Bakalche, Bak che, Baka-che-bakalche, Bakaché, Bakal ché, Bakal-che, Balche, Balche ke, bacalche (Maya), bak che (Maya), baka ché (Maya), bakal che' (Maya), bakal-che (Maya), bakalbo' (Maya), bakalche' (Maya), bakalcheí (Maya), bakalché (Maya), balche ke (Maya), k' ak' al che (Maya), k'a k'al-ché (Maya), kakalche' (Maya), sa' ax koopo' (Maya), sak bakal che (Maya), sak bakalche' (Maya), sak boj (Maya), uakache' (Maya), x-baca-che (Maya), xbakalcheí (Maya)), Lysiloma latisiliquum (dzalam, Boox-tsalam, bo'ox salam (Maya), dzalam (Maya), tsalam (Maya), tzalam (Maya), tzukté (Maya), zalam (Maya)), Talisia floresii (Xcolop, Coloque, Colop, Colok, Coloc, Kolok, k'olok (Maya), k'oolok (Maya), kolok (Maya)), Amyris elemifera (Xkan-chan, Zinanche, Chascarrillo, Cascarrillo, Palo de gas, Box'che', Palo igaso, Palo gas, k'an chan (Maya), palo de gas, palo igaso), Diospyros digyna (biaahui (Zapoteco), biaqui (Zapoteco), bom-rza (Otomí), bonza (Otomí), cuputishi (Cuicateco), inu (Zoque), ma-ta-mui (Chinanteco), múnec (Huasteco), sáual (Totonaco), ta'uch (Maya), tauch (Maya), tauch-ya (Maya), tilzápot (Náhuatl), tlilzápotl (Náhuatl), xency (Mixe), xindé (Popoloca), zapote, zapote de mico, zapote negro, zapote prieto, ébano), Ceiba schottii (Hpiim, lomo de lagarto, Pochote, Ceibillo, Pi'im, Piim, cho'ooj (Maya), hpiim (Maya), pochote, píin (Maya), sak iitsa (Maya)), Ocimum basilicum (Xuuiki, guiasharu'uj, Inia', Mbaj castil, Albahaca, Raand mbaj castil, Albuja'kar, Albaca, Aladár-mórád, Albahaca de castilla, Albacar, Albajaca, Albahacar, Albahacar de anís, Álbácámórád, Albahacon, Albacar corriente, Albahaca blanca, álbácár-quotes, albajak, Albahaca arribeña, Anís de albahacar, Álbác, ÓÉgánó, Orégano cimarrón, albaca, albacar, albacar corriente, albacarón, albahaca, albahaca blanca, albahaca morada, albahacar morado, albahácar, albahácar arribeño, guiéstia (Zapoteco), romero, xpasimakatoro (Totonaco)), Helicteres baruensis (suutup, Suput', Suput, Sutup, Suuput, Sutuo, Tsutup, Tornillo, Tzutup, Tzutuk, Tsuptup, Zuput, Barrenillo, Barrenillo prieto, Algodoncillo, algodoncillo, barrenillo, suput, sutub (Maya), sutup (Maya), ts'ulap (Maya), ts'ulup (Maya), tsutsuk (Maya), tsutup (Maya), zuput (Maya), zutup (Maya)), Tabebuia chrysantha (ahan-ché (Maya), ahauché (Maya), ajaw che' (Maya), amapa, amapa amarilla, amapa colorada, amapa prieta, amapa rosa, amapa verde, guayacan, guayacán amarillo, hahau-ché (Maya), hahuuché (Maya), hokab (Maya), jajauche' (Maya), k'an lool (Maya), k'an lool k'aax (Maya), lombricillo, macuilis (Maya), makulis (Maya), mauche' (Maya), palo fierro, pata de león, primavera, roble, roble serrano, verdecillo, x-ahau-ché (Maya), x-ahauché (Maya), xha-hua-ché (Maya)), Cissus sicyoides (Teeres naek, Sanalotodo blanco, Tripa de vaca, Tripa de judas, Tripas de borrego, Tumbavaqueros, Toehuino, Uvilla amarga, tumba de vaqueros, Tripa del toro, Tripas de judas, Yocuhuiro, Yax tsamnek, Zilamatzin, Zarna, Zarzaparilla, guizh-pasp, Cola del diablo, Comemano prieto, Cola de borrego silvestre, Cochinito, Molonqui, Uva, Sanalotodo, Blag-pasp, Bejuco de urraca, Arquilón, Bejuco de aguate, Bejuco come mano, Bejuco loco, Parilla, Parra, Otate corona, temécatl (Náhuatl), tepemécatl (Náhuatl), tripas de judas, táshac (Totonaco), ya'ax-tabkanil (Maya)), Solanum hirsutum, Ruta chalepensis (Luta, Ruda, Nicté, acuitze-uaricua (Tarasco), akuitsa guakakakua (Tarasco), ruda, ruda cimarrona), Crotalaria retusa (Cacahuatillo, tronador, zapatitos), Croton lundellii (Contra cimarrón, Kikche', Loche, Kuxu-che, Achiotillo, Achotio, Axotillo, k'uxub che' (Maya), pool kuuts (Maya), sen k'ook (Maya)), Talisia oliviformis (huaya; wayum pais, guayo, huaya, huayum (Maya), keneb (Maya), mayum che' (Maya), uayab (Maya), uayum (Maya), wayam (Maya), wayas-wayum (Maya), wayuum (Maya)), Terminalia catappa (Almendro, almendro cimarrón, Almendra, Almond, Almendre, Almendro de tehuantepec, almendra, almendra tropical, almendro, almendro de Tehuantepec, almendro malabar, almendrón, castaña, castaño, nocuana-huenaa (Zapoteco)), Tradescantia spathacea (barquito, chak tsam (Maya), chak-ts'am (Maya), ej pets' (Maya), hierba del cáncer, maguey, maguey blanco, maguey morado, roeo, ta'ak (Maya), ts'am (Maya), tsa'am (Mixe), ya'ak (Maya), yaxtsam (Maya), zebrina, zopilotera), Gardenia augusta (gardenia, jazmín de cabo), Piper auritum (Rama santa, Tepeacuyo, X mak'ulan, X-mak-uban, X-makulam, Yerba santa, Yerbasanta roja, Yerbasanta verde, Hoja santa, Hierba santa, Jaco, Jo'ver, jobéj, Iobe, Hobel, hua'a, Hierba santa-woo, Cuyo, Momoy, Mono, Momo, Moiko, Mama, Mata de acuyo-yerba santa, moo-jo-ki-tena, Mumun, Cordoncillo, Santa maría, Santa maría de río, Acuyo, Acoyo cimarrón, Acuyo del manso, alajal, Blág-guiÛu, Acollo, Acuyo manso, Acuijo, Acoyo, Acullo simarrón, Acuya, Acuyo de gallina, Acullo, Omequelite-acuyo, omequilit, Omequelite morado, omiquilitl, Omequelite blanco, Santa María, acacoyotl (Náhuatl), acoyo, acoyo cimarrón, acuyo, acuyo cimarrón, acuyo xihuitl (Náhuatl), canutillo, cordoncillo, corrimiento, hierba anís, hierba santa, higuerilla, hoja de Santa María, hoja de acoyo, hoja de anís, hoja del cáncer, hoja santa, ibacó (Cuicateco), jeco (Guarijío), jinan (Totonaco), kankaputuwan (Totonaco), lacap-uxcue (Huasteco), lalustú (Chontal de Oaxaca), le-lus-tu (Chontal de Oaxaca), mak'ulan (Maya), mecaxóchitl (Náhuatl), máakulan (Maya), necaxochitl (Náhuatl), palo de zanate, quelite, rama de queso, santilla de comer, tapa cántaro, uo (Maya), uó (Mixe), vavaji (Popoloca), woo (Maya), x-mak'ulam (Maya), x-mak'ulan (Maya), x-mak'ulan (Maya), xalacuahuitl (Náhuatl), xalcuáhuitl (Náhuatl), xmaculán (Maya), yubandoo (Mixteco)), Punica granatum (Tu tintishi, Yág-ngÛd-guíziÊ, Granado, grànád, Granda, Granada de castilla, Granada cardolina, Granada china, Granada, Granadilla de castilla, campanilla, granada roja, granado, granado enano, héhes-quiixlc (Seri), nocuana-zeha-castilla (Zapoteco), tsapyan (Mixe), tzapyon (Mixe), yan-u-ko (Maya)), Cedrela odorata (pusknunkiwi, Red cedar, Segro, Sekro, Ya-kon, hembra, K'úulche', Cedro rojo, Chuj'tie/ch'ujte', Cedrón, Cedro blanco, chuj'ti'e, Cedrinho, ch'ujte', Cedro colorado, Cedro de restinga, chujte, Cedro de bajo, Credro, Kuj ché, majaguillo-blanco, Marinero, Cedro, Cedro real, aquí, ajacuy, acuy, acuy (Zoque), cedrillo, cedro, cedro colorado, cedro rojo, culché (Maya), icte (Huasteco), kul-ché (Maya), mo-ni (Chinanteco), tiocuahuitl (Náhuatl), tsaps'aj (Mixe)), Catharanthus roseus (Sailor's eye, Sak vicaria, Vinca de madagascar, Vicari, Vicaria blanca, Vicaria, Vinca, Jazmín blanco, Jazmín lila, Jabonera, Chula, Flor de poeta, Flor de desierto, Micaria, Ninfa, Belén, Paragüitas, Paragüita, Ninfax, Parawita, chula, vicaria roja), Ruellia inundata (Tabaco, Ramoncillo, Washin, Yerba de torro, Kaanbal ya'asnih, Hierba de chivo, Kaba yaaxnik, Hierba del toro, Chak mul, Cola de borrego, Flor de cola, Hierba del cadejo, Zorrillo, berraco xiiw (Español-Maya), chak mul (Maya), cola de borrego, hierba del chivo, hierba del toro, ixtsakalbakl (Maya), kaba ya'ax niik (Maya), kabauche (Maya), me'ex chivo (Español-Maya), tsakalbak (Maya), x-tas'akal-bak (Maya), xa'an way (Maya)), Maclura tinctoria (Tsitsiy, Moro, Mara, Lechemaría, Moral, Murral, Mora, chak oox (Maya), chak ox (Maya), chichictli (Totonaco), chichiti (Totonaco), k' aank' ilis che (Maya), kanklisché (Maya), lun-da-e-quec (Chontal de Oaxaca), lunda-e quec (Chontal de Oaxaca), mora, mora amarilla, mora de clavo, mora lisa, moradilla, moral, moral amarillo, moral de clavo, moral liso, moras (Náhuatl), morita, palo amarillo, palo de mora, palo mora, palo moral, tsitsil (Huasteco), tzitzi (Huasteco), tzitzil (Huasteco), ya-hui (Zapoteco), yaga-huil (Zapoteco)), Chloroleucon mangense (Yax-ec, Cacha de toro, arrocillo, cacho de toro, cucharo, guayabillo, moreno, naranjillo, palo fierro, palo moreno, rabo de iguana, ya' ax eek' (Maya)), Coccoloba diversifolia (Sak bob, Sak boob, Sakbob, Zakbob, Humo, Chich boo, Uvero, Uva, ch'iich' boob (Maya), escobillo de monte alto, uvero), Acacia cornigera (Sabin, Ishcanal, Carnisuelo, Carnizuelo, Cornezuelo, Cornisuelo, Cornesuelo, Cornizuelo, acacia, cachito de toro, carnezuelo, cola de iguana, cornezuelo, cornizuelo, cuernitos, cuerno de toro, espino blanco, hoitzmamazali (Náhuatl), huitzmamaxali (Náhuatl), subin che' (Maya), subinché (Maya), subín (Maya), tepame, thóbem (Huasteco), toritos, tsubin (Maya), tsujpin (Totonaco), tsúpin (Totonaco), árbol de cuerno, árbol del cuerno), Celosia argentea (selaxochitl, Xtes, Xtees, Cresta de gallo, Cordón de cristo, Terciopelo, Mano de león, Cabeza de pollo, abanico, cresta de gallo, mano de león, moco de pavo, penachos, quintonil rojo, selaxochitl "flor de seda" (Náhuatl), terciopelo, tsuacaca (Totonaco)), Alcea rosea (altea, amapola grande, malva rosa, vara de San José), Jacquinia macrocarpa (Sicqueté, Rosadia, Yesé, Simarro, Niño, Palo santo), Malmea depressa (sufricaya; eklemuy; e'elemuy), Cnidoscolus multilobus (totopo, Tetzonquilit, Yag-lag, Chaya silvestre, Chichocaste, Tza, Ortiga, Cow itch, Ak', ac (Huasteco), cajni (Totonaco), chaya, chaya de monte, chichicaste de caballo, chichicastle, mala mujer, mala mujer lisa, ortiga, ortiguilla, pipián, sla ek' (Tseltal), tzitzicaitl (Náhuatl), tzitzicastli (Náhuatl)), Lantana camara (Té de monte, Riñonina, Siete colores, Quina amarilla, sacalchino, Sisi, sonorita, Tanokwilpahxiwit, suegra, Tzajal ch'iliwet, Tsak patelax, xiu, Venturosa, Tres colores, Tot: xlaca stap'u ski'ti, Tzeuri, Tres color, Tzajal nich, Trescolor, Yerba del aire, Zapotillos, Yaax tsitsilché, Yuya, Zapotito, Zapolito negro, Hierba del aire, Guizh-rzióob-láy, Ijk'al ch'iliwet, Ich ch'o', K'an nich wamal, Guìzh-ne-rlièal-láy-nÊ, hierba de cristo, ichch'o, jonola, Hororus, GuiÊe-zhÜb-mÚz, Hierba del viento, Hierba del becerro, Guizh-zhÜB-mÚz, Hororus simarron, Horesus simaron, Chapulin, Cinco negrito, Chac chob robir, Ch'ilwet, Ch'ilvet jomol, Chisme, Ch'ilvet, Ch'ilowet, Ch'iliwet, Chachmuck, Chy'alvet, Chichiquelite, Ch'il te' vet, Confiturilla, Confite, cozisquit, Confiduna puerta, curonisha, Frutitas, confiduna colorada, Girasol Montés, cozizquiuh, Cruz, Corona, Kanmuk, Mocototol, Lantana, Mocsete, lampana, Manzanita pitiona, Moco de totol, Lisilla de totola, matizadilla, M'ool pek, La nuera y la suegra, La gobernadora, Negritos, Muchachita, Meshengua, Mirto blanco, Campanilla, Uña de gato, Cinco negritos, Señorita, Sage, Siete negritos, Orégano, Frutillo, Balsamillo, Alantana, Caca de totol, Orégano xiw, Oregano xiu, Nuera, Nuera y suegra, Orégano silvestre, Pitiona montés, Peet kim, Peet k'in, Pitiona, Oxyoket jomol, orégano k'ax, alfombrilla, alfombrilla hedionda, balsamillo, chancaca xiuitl (Náhuatl), chichiquelite (Zapoteco), cinco negritos, confite, confite negro, confitura, confiturilla, confiturilla amarilla, confiturilla blanca, flor de San Cayetano, frutilla, frutillo, gobernadora, granadilla, hierba amarga, hierba de cristo, hierba del becerro, hierba mora, ik'ii-ha-xiu (Maya), ishlacastapu-mashtansics (Totonaco), ishlacastapu-mastapu-mashtanics (Totonaco), lantana, lantana morada, laurel, manzanita, mejorana, meshengua (Tarasco), mo'ol peek (Maya), morita, negrito, negritos, ojo de pescado, ojo de ratón, orozus, orozuz, orégano, orégano de monte, orégano k'aax (Español-Maya), orégano xiiw (Español-Maya), patelaxhuitz (Huasteco), peonía, peonía de jardines, peonía negra, pet-k'in (Maya), petel-k'in (Maya), riñonina, rosa blanca, salvia real, sapotillo, shalac pomixtli (Totonaco), siete colores, siete negritos, sonora, sonora roja, tomatillo, tres colores, uña de gato, venturosa, verbena, zapotillo, zarzamora), Psittacanthus calyculatus (Secapalo, Urraca, Xk' ubemba, X-k'awis, Injerto, Hiedra, GuiÉe-ló-yág, Injerto de aguacate, Injerto de capulín, guixa'a shagui'i, Chahuixtle, Fogue, Liria, Lidia, Mata palo, Matapalo, Muérdago, Antsapu, Caballera, Antzapu, badoo-cha (Zapoteco), batuu-cha (Zapoteco), be-cigui (Zapoteco), bezi-guii (Zapoteco), caballero, cabellera, chak-k'eu (Maya), chak-k'ewel (Maya), chak-xiu (Maya), chak-xkiu (Maya), cuatzictli (Náhuatl), cuauhtzictli (Náhuatl), cuautzictli (Náhuatl), hiedra, injerto, injerto de huizache, injerto medicinal, mal ojo, muérdago, pecii-gui (Zapoteco), pich-gui (Zapoteco), pici-guij (Zapoteco), seca palo, tapalcat (Náhuatl), xkeu (Maya), xkiu (Maya)), Byrsonima crassifolia (Rojo naanch, Saakpa, Yagaa nanché, huaquí, Huaxocote cimarrón, Higuera, Chi, Chi', Changunga, Che, Chi-nanche, Chi-nance, Nanche, Nanc, Nancchy, Nanache, Nananche, Nache, Lantzin te´, Nance-chi, Nan che', nancen, Nancha, Mantz chi', Nance agrio, Nance chi', Murici, Nance maduro verde, Nanche manzana, nantzincuahuitl, Nanche mbatsi, Nanche montés, Nanche rojo, Nanche silvestre, Nanche agrio, Nanchi, Nanche criollo, Nanche coco, Nanche amarillo, Nanche de campo, Nanche de monte, Nanche dulce, Nanse, Madam aong wean, Nanci de clase, Nanches, Nanche., nanchen, nanchi agrio, Nanchin, Nance amarillo, Nance, Nancite, sour caraboo, Nance del amarillo, Nance dulce, Nance real, Nance verde, Nanci, Craboo, crabu, Wild caraboo, Nance de bajo, Ninche, Nnche agrio, arrayán, che (Maya), chi (Maya), chi' (Maya), hui-zaa (Zapoteco), ma-mi-hña (Chinanteco), nance (Maya), nance agrio, nance amarillo, nanche, nanche agrio, nanche amarillo, nanche de perro, nanche del perro, nanche dulce, nanchi, nanci, nandzin (Zoque), nantzi zac-pah (Maya), nantzincuáhuitl (Náhuatl), nanzinxócotl (Náhuatl), níspero, palo de nanche, sak paj (Maya), sak-pah (Maya), sokonanx (Tepehua), tanzent (Totonaco), tush (Popoloca), u'eo (Cuicateco), u-e (Cuicateco), ue-ne (Chontal de Oaxaca), xacpan (Maya), yaga-huizaa (Zapoteco), zapotillo amarillo, zxacpah (Maya)), Vitex trifolia, Exothea diphylla (Tzekel-ek'luum, Wayamcox, Wayamk'ox, Wayan-kox, Weyum, Wayeum koox, Wayeum kox, Guayancax, Guaya de monte, guayo, kulinché (Maya), wayuum (Maya), wayuum koox (Maya)), Beaucarnea pliabilis (chit (Maya), tsiipil (Maya)), Toxicodendron radicans (Yerba que quema, Yegra, Zapote blanco, Hiedra, Caquistle, Ligalache, Aquiscle, Nokox ak', amté (Tojolabal), betz-tzaj (Huasteco), chechén, cuyelté (Tsotsil), dominguilla, fuego, hiedra, hiedra venenosa, hincha huevos, huembárecua (Tarasco), lachi-cobilla (Zapoteco), lachi-golilla (Zapoteco), mala mujer, mexie (Otomí), palo de viruela, yaga-beche-topa (Zapoteco), yaga-peche-topa (Zapoteco), yagalache (Zapoteco), zapote blanco), Cocos nucifera (coco, coco de agua, cocotero, palma, palma de coco, palmera de cocos, ticaja (Mixteco), tsa'pcum (Mixe)), Ipomoea nil (Quiebraplato, Quiebraplatos, Tso'ost k'ab, Xtostskabil, X-tsotskabil, Flor de verano, Campanilla, Quiebracajete, chak waj (Maya), flor de verano, ke'elil (Maya), manto de la virgen, trompillo, trompillo morado, tso'ots'k'abiil (Maya), tu' xikin (Maya)), Diospyros anisandra (Sip-ché, Tachinche, Xk'akalche', Veneno de ratón, Veneno ratón, Xnob-che, Xh'akalche, Kakalché, Kakalche', K'ak alché, K'akalche, Kacalche, am che' (Maya), amche' (Maya), k'aakalche' (Maya), k'ab che' (Maya), kakal che' (Maya), kakalche' (Maya), kanan (Maya), pisit (Maya), sak silil (Maya), silil (Maya), uchulche (Maya), x-gagalche (Maya), x-nob-ché (Maya), xanob che' (Maya), xnob che' (Maya)), Asclepias curassavica (Rompe muelas, revienta muela, Rompemuelas, Quiebramuelas, Soldadillo, Sin-cuts, Rompe muela, Quibra muela, Quiebra-muela, quiebra-plato, Solimán, Stantuya tahuá, Salvilla, Punchiix wits, Venenillo, X'anal, Xanal, X-anal, Tzajal chu', Tzajal panyattez, Xca-scio-se, Xkanlool, X chak ik k' aak', X anal, Veneno rojo, X chak anal, Veneno, Xka-scio-se, Vivorama, Yich vakax, Yerba del sapo, Yerba del torito, Hierba de lumbre, Hierba de la culebra, Hierba del niño, Guizh-mÉy, K'anal nich, Hierba del perro, Calderona, Cancerina, Chak anal, Calerdona, Clavelito, Cerillo, Cinco yagas, Cochimia, Flor de sapo, Flor del sapo, Falsa lantana, Flor de tigre, Cresta de gallo, Corona del sol, Meneno, Leche-leche, kino no'bin nda'no, Malijin, likucho para chiya, Melífera, Nacuy, Leche sapo, Leche de sapos, Leche de sapo, Miyetochani, Chilillo, mis, Mata ganado, Mata de caballo, Gato, Viborana, Pericón, Viborana de río, Hierba del sapo, Bojt'em at, Plato y taza, Pool kuts, Pool kuutsil, Pool-cutz, Po, Pol kuch, Pool cutz, Palomitas, Orozus, Pauyattez, Polkutz, Pameyat, Paxebaa, Panyattez, Panyat wamal, Platanus, Pol-cutz, Ponchilhuits, adelfilla, anal k'aax (Maya), anal xiiw (Maya), analk'aak (Maya), burladora, cancerina, chak-anal-k'aak (Maya), chak-hulubte'k'aak (Maya), chak-kansel-xiu (Maya), chilillo, chilillo venenoso, cinco llagas, flor de muerto, flor de tigre, hierba María, k'uchil-xiu (Maya), kabal-kumché (Maya), pablito, pericón, pinatawan (Totonaco), pool kuuts' (Maya), quiebramuelas, sak-kansel-xiu (Maya), salvilla, señorita, tesuchi potei (Otomí), venenillo, veneno rojo, x-pol-k'uchil (Maya), x-pol-kutsil (Maya)), Parmentiera aculeata (Porand xiel, X' kat, uña de tigre, Kaat, Chote, chich'b, Chachib, Chachin, Chital, Chote amarillo, Guajilote, Guachilote, Cuajilote, cuaxilot, Cuajilote blanco, Cruzeta, DakiIng, Estropajo, Cuajiñote, Kat, Kat cat, kat kat, Platanillo, Cajilote, biduaj guedxii, Pepino silvestre, Pepino, Pepino kat, Pa ka´ak, Palo de plátano, Plátano espina, ain che' (Maya), amché (Maya), at ku'ut (Maya), auue-quec (Chontal de Oaxaca), auve-quec (Chontal de Oaxaca), cal-o-ue-quec (Chontal de Oaxaca), chayote, chic'b (Ch'ol), chocol (Maya), chote, chotecuáhuitl (Náhuatl), chucho, crucetillo, cuajilote, cuajilotillo, cuajiote (Náhuatl), cuajxilutl (Náhuatl), cuauxílotl (Náhuatl), cuaxílot (Náhuatl), estropajo, gueto-xiga (Zapoteco), guetoxiga (Zapoteco), kaat (Maya), kat (Maya), kat ku'uk (Maya), kat kut (Maya), pepin, pepino, pepino criollo, pepino de ardilla, pepino de árbol, pepino kat (Español-Maya), pepino silvestre, platanillo, puxni (Tepehua), shat-kuuk (Maya), skat-kuuk (Maya), tyacua-najnu (Mixteco), tyacuanajun (Mixteco), tzoté (Huasteco), tzutzu (Zoque), x-kat-kuuk (Maya)), Cochlospermum (Cochlospermun) vitifolium (apanico, acacia, algodón, algodón silvestre, bola de toro, carne de perro, ch'ooy (Maya), ch'um (Ch'ol), chak ch'ooy (Maya), chimu (Maya), chimul (Maya), chimí (Mazahua), choy (Maya), chuum (Maya), chuun (Maya), cojón de caballo, cojón de toro, copa de oro, coquito, corcho, flor de mayo, flor izquierda, girasol, guie-quigá (Zapoteco), iquilté (Tseltal), ita-tyaha (Mixteco), la-li-pe (Chontal de Oaxaca), ma-go-hu (Chinanteco), madera de pasta, mano de león, mirasol, palo amarillo, palo barril, palo cuchara, palo de cuchara, palo de rosa, palo de rosa amarilla, pichichinishanat (Totonaco), pochota (Totonaco), pochote, pánicua (Tarasco), quia-quega (Zapoteco), rosa amarilla, sarna de perro, tamborcito, tecomate, tecomaxóchitl (Náhuatl), tonalxochit (Náhuatl), x-k'uyché (Maya), xanatchichini (Totonaco), xchu'un (Maya), xjimil (Maya), ya'ax ch'ooy (Maya), yaga-begaa (Zapoteco)), Guazuma ulmifolia (Tapa culo, Suazamo, pricklenut, Tintal, uku, Wasim, Yánaa, zac-pixoy, Hucu, K' olinkalcaw, Huasima, K' un kakaw, Cilantro k'aax, Cilantro káax, Caulote, Cauhuilote, Canote, Capulincillo, coahulote, Cohuilote, Guazima, Guazuma, Guázimo, Cuaudo, Cuahuilote, Cuajiote, Guasima, Coulote, Guasama, cuagulota, Cuagulote, Cuahlote, Cuahulate, Cuahulote, Cuauhlote, Guasimo, Cuanlote, Guasina-abaxti, Guasuma, Cuaulote negro, Guazano, Cuaylote, Cuaulote, Cuasima, Guazamo, Guácima prieta, Cuoaulote, Guacino cuaulote, Guajolote, Guacino, Guacina, Guacimo-caulo, De kitamche, Mutambo, Medicinal, Kaulote, Pix oy, Pixoy, Copal, Sagsor, ch'ab'ay, disapi burwi, Mountain moho, Tapaculo, Mountain boy cedar, Mountain bay cedar, Guácimo, Cualote, Guácima, susoon, Capulín, Cahuilote, Aquiche, Cacahuate, ahiya, B. k'olinkakaw, aaye, Cahulotillo, Akich, Cahulote, B. kolonkakaw, olotcuahuitl, Piixoy, pishay, Piixoya, Pasto bahía, Pixoi, Picho'e, Pexoy, acashti (Totonaco), ajiya (Guarijío), ajya (Mayo), akeichta (Tepehua), akgexta (Totonaco), aquich (Huasteco), barrenillo, bellota de cuaulote, capulincillo, caulote (Náhuatl), chayote, cuahulote, cuajilote, cuaulote, cuaulote blanco, guacima, guacimillo, guayacán, guácima prieta, guácimo, guázumo, hierba del tapón, kabal pixoy (Maya), kabal-pishoy (Maya), kabal-pixoy (Maya), majagua de toro, nocuana-yana (Zapoteco), palote negro, pishoy (Maya), pixoy (Maya), poxoy (Maya), sac-pixoy (Maya), tapa culo, tzuyui (Tseltal), uiguic (Popoloca), yaco, yaco de venado, zam-mí (Chontal de Oaxaca)), Impatiens walleriana (Quince años, Jasmincillo, Chinos, Chino blanco, Chino, Gachupina, Rosa china, Balsamina), Bauhinia ungulata (casco de venado, calzoncillo, chak ts' ulub took' (Maya), chak-ts'ulubtok (Maya), cola de gallo, liendra, pata de cabra, pata de cochino, pata de gallo, pata de vaca, pata de venado, pezuña de venado, pie de cabra), Diphysa carthagenensis (shure, Shuri, Quiebrachilla, Chicharroncillo, Churi, Cuachipilin, Brasilillo, babalche, ruda buena, ruda de monte, tamarindo xiw (Español-Náhuatl), tsusuk (Maya), xbabalche (Maya)), Ixora coccinea (Evisora, clavelito, cocinera, coralillo, floripondio, morir amando a Jesús), Cecropia peltata (Xkoochle, Xk'ooch kaax, X-k'o'och, yagaba´aj, guidba´, K'ooch, Gusano, Chancarro, Cochle', Cochle, Guarumio, Gualum, Guarumbo, kochle', Guarumo, Guarumo colorado, Guarumo blanco, Mano de león, cho-otz (Maya), chupacté (Tseltal), guarumbo, gusano, hormiguillo, ix-coch (Maya), ixcachie (Maya), k' aaxil (Maya), k'o'och (Maya), k'ooch (Maya), k'ooch k'aax (Maya), k'ooch le' (Maya), kochlé (Maya), koochle (Maya), oxcochle (Maya), sak k'ooch (Maya), sak koch le (Maya), trompeta, x-k'och-lé (Maya), x-koceh (Maya), x-koché (Maya), x-koochlé (Maya), xco-che (Maya), xk' o' ch (Maya), xk' o' och (Maya), xk'ooch k'aax (Maya)), Ehretia tinifolia (rayado, Roble beek, Trueno de la india, Yag-mandim, yag-meguid, im, colorín rayado, Madimbo, Madibui, Mandiba, macho, Frutillo, Roble, Palo verde, Beek, Be-ek, Beec, Bec, Beeb, Bee-roble, Bek, Beek-roble, Beek roble, Beh, Box bek, Pingüica, be-ek (Maya), bec (Maya), beck (Maya), bee-roble (Maya), beeb (Maya), beec (Maya), beek (Maya), beek-roble (Maya), bek (Maya), borrego, borreguillo, camote matapescado, capulín cimarrón, cerezo, frutillo, im (Zapoteco), malinche, mandimbo, manzana, manzanilla, manzanita, manzano, manzano coposo, naranjillo, palo prieto, palo verde, pingüica, pingüico, rayado, roble, roble beek (Maya), saúco, t'iiw te' (Huasteco), toronjil, trueno, yag-mandim (Zapoteco), yag-meguid (Zapoteco), zacate espinilla), Ficus benjamina (Ficus, Laurel, Trueno, Benjamín, Benjamina, alamo extranjero, laurel), Jasminum sambac (jazmín), Portulaca pilosa (Reynita, Xanab-mukul, Verdolaguilla, Tsakam tsatsa, Haway rojo, Guuizh-mórád, Chisme de cerro, Flor bugambilia, Mañanita k'aax, Mañanita cimarrona, Mananita xiu, Mañanita kaax, Mañanita-xiu, Amor de un rato, escúptama (Totonaco), mañanita, sanguinaria, scuptama (Totonaco), ts'ay och (Maya), tsakam tsatsa'ts'ojol (Huasteco), xanab mukuy (Maya)), Nicotiana tabacum (Tabaco papantle, Tabaco, Tabaco blanco, Tabasco, tabacos, Wipamakuchi, Xka-na-no, Wipapanto, wi'pa, Viv, Inandi, guiêz, Congo, Maay, May, Kutz, Kut´s, Kuuts, Kuutz, macuchi, Mai, Kuuts tobaco, Blág-tábácw, Bogotabaco, Blág-tábác, Bankilalmay, Pisicte, a'xcú't (Totonaco), apuga (Cuicateco), askut (Totonaco), ayic (Popoloca), cuauhyetl (Náhuatl), cuauyetl (Náhuatl), cutz (Lacandón), cuutz (Maya), gueeza (Zapoteco), guexa (Zapoteco), gueza (Zapoteco), huepaca (Tarahumara), huepá (Tarahumara), huipá (Tarahumara), hápis copxot (Seri), ju'uikill (Mixe), k'uts (Maya), may (Huasteco), me-e (Chontal de Oaxaca), otzi (Zoque), picietl (Náhuatl), ro-hú (Chinanteco), ro-u (Chinanteco), tabaco, tabaco Virginia, tabaco cimarrón, tabaco xiuitl (Náhuatl), uipa (Guarijío), uxkut (Tepehua), ya (Maya), yaná (Cora), yuih (Otomí)), Coccoloba barbadensis (Tamalero, Roble de la costa, Shuubguijooj', Uvero de hoja ancha, Uvera, Tocoy, Tocó, totoptzle bidxuyej'shuga'a, Ubero, Tepalcahuite, Tocboy, Humo, Hojaduro, Guerro, Jovero, Jobero, Carnero, Cascabel, Carnero negro, Canelillo, El carnero, Guachiche, Encino borrego, Mbeor najlol, Uvero, Uva, Papaturro, Borrego, Bolchiche, Boob ché, Bochiché, Pakum, boliche, boob (Maya), boob ch'iich' (Maya), boob cheí (Maya), boob ché (Maya), boochín (Maya), buen amigo, carnero, carnero costeño, carnero de la costa, hoja dura, napajquiui (Totonaco), napá-jquiui (Totonaco), palo colorado, palo de carnero, roble de la costa, tokoy (Maya), tu-tyejé (Mixteco), tucuy, tutyeje (Mixteco), uvero), Hibiscus rosa-sinensis (Rehilete, Tulipán clavel, Tulipán japonés, Tulipán relleno, Tulipán rojo, Tulipán rosa abierto, Tulipán de capullo, Tulipán moteado, Tulipán rosa, Tulipán de campanita, Tulipán rojo doble, Tulipán rojo de botón, Tulipán blanco, Tz' ununzak, Tz' unun zak, Tulipán amarillo cerrado, Yàg-tÛlìpán, GuiÊe-tÛlìpá-nquòts, GuiÊe-tÛlìpá, Hibisco, Candil, flor cerrada, ll-pan, Tulipán, besito, Obelisco, Obelisco tulipán, amapola, amor de un rato, campana, flor de araña, gachupín, lamparilla, mar pacífico, obelisco, rosa china, tulipán, tulipán fino, tulipán moteado, tulipán pinto, tulipán relleno), Lawsonia inermis (flor de muerto, reseda, reseda esqueje, reseda francesa, resedón, residón), Cydista diversifolia (Sooskilsk', Sakak, Sak ak, Sosciak, xnejtolok, Tsooskil ak', Haay-ak, Ek ixi, Cucharita, Ek' K'ü xil, Neej toolok, anilkab (Maya), bejuco caferita, bilin ko'ok (Maya), chak nej tolok (Maya), chaknetolok (Maya), sak aak' (Maya), sool aak' (Maya), uva silvestre, x-kolak (Maya), xkolak (Maya), zolak (Maya)), Plumbago auriculata (jazmín azul, plúmbago), Ziziphus mauritiana (Ciruela de chetumal, Ciruelilla, Ciruela de gobierno, Ciruelillo, Guinda, Acerol, ciruela de monte, ciruelillo), Hymenocallis littoralis (sak lirio, Cebolla coyote, Lirio mariposa, Lirio de río, Lirio blanco, Lirio, Ansiri de curitze, pata de zopilote, nic-thé-tzon), Diospyros yatesiana (Sabakshe, Zabakshe, Box silil, Boxtizilil, boox siliil (Maya), palo prieto, siliil (Maya)), Tillandsia fasciculata (Tencho, Tzajal, Chuk, Bromelia, Blioo-lo-yag, Peine rosado, bromelia, chu (Maya), chuk (Maya), gallito, gallitos, kanal-sihil (Maya), kanazihil (Maya), piña, x-ch'ú (Maya)), Polyscias guilfoylei, Delonix regia (Tulipán de la india, Framboyan, Franboyan, Flanbollan, Frambollán, Frmboyan, Flamboyan, Jacaranda, Árbol del fuego, Acacia, Acacio, Cacia, Pajarilla, acacia, chak lool (Maya), chak lool ché (Maya), espuela de caballero, flamboyán, flor de tabachín, framboyán, maaskab che' (Maya), maskab che' (Maya), tabachín, árbol de fuego, árbol del fuego), Coccoloba uvifera (Sea grape, Uvero de plaga, Uva de playa, Uvas de mar, Uva marina, Uvero de playa, Uva de motaña, uva de la playa, Uva del mar, Carnero, Capulín talahuat, Uva de mar, Uva, Papaturro, Árbol de uva, Niiche, carnero, kiiché (Maya), manzana, manzano, ni' che' (Maya), nii-ché (Maya), niiche (Maya), nixche' (Maya), roble de la costa, uva, uva cimarrona, uva de la costa, uva de la playa, uva de mar, uva de playa, uva del mar, uvero, uvero de la playa, uvero de mar, uvero de playa), Petunia hybrida (Petunia), Bauhinia erythrocalyx (dzurú-tok, Pata de vaca, Pata vaca, pata de vaca, ts' ulub took' (Maya)), Euphorbia splendens (Corona de espinas, Corona de cristo), Tabernaemontana divaricata (Jazmín de la india, Jazmín blanco, Jazmín, Clavel de la india, Gardenia, Berta, ceiba, clavel, clavel de la India, jazmín blanco, jazmín de la india, tulipán de la india), Commelina erecta (Siempreviva, X pants'xiw, Yerba de pollo con Flor, Zacate de ano, zacate peludo perais, Hierba del pollo, Colirio, Matalín blanco, Lagrimilla, Matalin, Matalin verde, Matlale, Madali quitzii, Morgado, Matlalin de playa, Matlalin, Cuquita, Hierba de pollo, Tripa de pollo, Suelda con suelda, Pollo, Nup' ka'anil, atlic (Náhuatl), corrimiento, corrimiento xiiw (Español-Maya), espuelitas, flor de la virgen, gallito, hierba de lluvia, hierba del gallo, hierba del pollo, maguey verde, manzanita, matalín, nuub en nuub ojo (Español-Maya), pah-tsa (Maya), paj ts'a (Maya), siempreviva, x-habul-ha' (Maya), ya'ax-ha-xiu (Maya)), Tillandsia flexuosa (Flexuous wild pine, bromelia), Manilkara achras (cal-que-lidzi-na (Chontal de Oaxaca), chak ya' (Maya), chapote, chaté (Tsotsil), chi' kéej (Maya), chicle, chico, chico zapote, chicozapote, chicozapote de montaña, chiczápotl (Náhuatl), colorado, costic tzapot (Náhuatl), guela dau (Zapoteco), guela-chiña (Zapoteco), gueladao (Zapoteco), guenda-chiña (Zapoteco), guenda-dxina (Zapoteco), guindagiña (Zapoteco), itzaj-ya (Maya), jaas (Tsotsil), jeya (Popoloca), jiya (Zoque), licsujacat (Totonaco), látex de chicozapote, macshancabac (Popoloca), mo-ta (Chinanteco), nazareno, nu-yunna (Cuicateco), quela-china (Zapoteco), qui-li-dzi-na (Chontal de Oaxaca), sak-ya' (Maya), sak-yab (Maya), sak-yá (Maya), sapotillo, scalu jaka (Totonaco), sheink (Mixe), shenc (Popoloca), ta-nich (Chinanteco), tiaca-ia (Cuicateco), tzabitatb (Huasteco), tzabitath (Huasteco), tzitli-zápotl (Náhuatl), xe'enkll (Mixe), xicotzápotl (Náhuatl), ya (Maya), ya' (Maya), yaa (Maya), yaga-guelde (Zapoteco), zapote, zapote blanco, zapote cabello, zapote campechano, zapote chico, zapote colorado, zapote de Campeche, zapote de abejas, zapote huevo de chivo, zapote mamey, zapotillo, zaya), Nerium oleander (Rosa laurel, rosalaurel, Yág-guieÊ-larÛÊe-laÛrÊl, guiÊr-rÔs-LaÛÊl, habanera, Delfa, Flor de rosa, Delta habanera, Narciso laurel, Narcizo rosa, Laurel rosa, Mjab rosa, Narcisa, Naruso, Mbaj rosa, Adelfa, Narciso, Adelfa blanca, Avanero, Bertha, Palma laurel, adelfa, adelfa blanca, clavelito, laurel, laurel rosa, narciso, narciso laurel, rosa, rosa adelfa, rosa laurel, rosa laurel blanca, trinitaria), Catasetum integerrimum (Ts'aak, Xøj cuxp tso'nabie (Zapoteco), ch'it ku'uk (Maya), cola de pato, monjes, palma de ardilla, xanab miis (Maya)), Encyclia guatemalensis (tseek'eel éek'lu'um (Maya)), Portulaca grandiflora (amor de un rato), Chlorophytum capense, Trophis racemosa (tankúxan, Shinisquihui, Romancillo, Ramonillo, Ramoncillo, Rumi caspi yura, Ramón colorado, Sak óox, Sit, Tsum te', Xapotillo, tzumte, Verduzca amarillenta, Zishimetez, Zacate ramón, Zishimtez, Zizhimtez, Zacatillo, Zacatillo lechoso, Ishimte, Chak-ox, Concha de tortuga, Chunte, Chac-ox, Flor de cacao, Maja pujusik, Mano de lagarto, White ramon, Ramon tree, Ramón, B. zishimtez, Palo de nanita, Palo de chicharrón, campanilla, campanillo, capómillo, chac'ox (Maya), chak oox (Maya), confitura, granadilla, gusano, leche María, lecherillo de montaña, mora, palo de chichimón, palo verde, papelillo, ramoncillo, ramón, ramón blanco, ramón colorado, ramón de caballo, ramón de castilla, ramón de mico, ramón rojo, sak oox (Maya), siniskiwi (Totonaco), tulipán, tzumte (Huasteco), zacate ramón), Artemisia vulgaris, Exostema mexicanum (cascarillo, cáscara amarga, espino, naranjillo, palo de rosa, quina, sabak che' (Maya), sabak-ché (Maya)), Xanthosoma robustum (Posquelite, Pos´quelite, Tarauntin, Quequesh, Taraguntin, Quequeste blanco, Quequexte, Quiesquete blanco, Tequesquite biu'ulù, Tot: paxni cac, tetisquite, Ts'ik'i luum, Tujk may, GuiÊe-nquiòts, Hoja legante, Hoja elegante, Capote, Colombo, Gojon no'on, Makal k'uuch, Mafafa, Apichi, Apich, Pise, barbarón, capote, capote blanco, capote blanco grande, capote de monte, carámicua (Tarasco), colombo africano, exquiquilit (Náhuatl), hoja elegante, hoja elegante verde, lu (Huasteco), lum (Huasteco), mafafa, malanga, malvarón, pa'xni'ca'ca (Totonaco), paquelite (Náhuatl), pashnikaka (Totonaco), poco (Zoque), quelite de puerco, tzailu (Huasteco)), Asparagus densiflorus (Espiga cola de borrego, Breso), Eryngium foetidum (Sacha culantro, Junc 'ish, Cilantro cimarrón, Cilantro extranjero, Laab kulanto, Ndia-e-nagya, Culantro de pata, Samat, Chicoria, Culantro, Culantro de tripa, yujtz´ner via´r, antiguo, cilantro, cilantro cimarrón, cilantro de La Habana, cilantro extranjero, cilantro habanero, cilantrón, coyote, culantro, culantro extranjero, culantro real, cuxla culanto (Totonaco), de campo, extranjero, hierba de olor, huitz culanto (Náhuatl), papalo, perejil, perejil de hoja ancha, perejil habanero, perejil ranchero, pericón, toronjil), Kalanchoe blossfeldiana (Kalanchoe, Bruja), Oncidium ascendens (ahoche (Náhuatl), ahoché (Maya), mejen puuts' che' (Maya), puts'subche (Maya), puts'ubche (Maya), putsche (Maya), putsubehe (Maya), puuts' che' (Maya), puuts'máaskab (Maya), upts'sche (Maya)), Tillandsia brachycaulos (Chuch, bromelia, chu (Maya), gallinita, gallito, gallitos, me'ex nuk xiib (Maya), me'ex nuxib (Maya), me'ex-nuxib (Maya), miische (Maya), mis (Maya), miz (Maya)), Hibiscus mutabilis (Amistad), Melicoccus oliviformis (guayo, huaya, huayum (Maya), keneb (Maya), mayum che' (Maya), uayab (Maya), uayum (Maya), wayam (Maya), wayas-wayum (Maya), wayuum (Maya)), Exostema caribaeum (Yucutuchi, Yocutuchi, baak soots' (Maya), chak-tsiis (Maya), copalche, copalche de jojutla, copalchi (Náhuatl), copalchi de Jojutla, cáscara sagrada roja, falsa quina, guayabillo cimarrón, palo santo, pimientillo, quina, quina amarilla, quina blanca, quina de Michoacán, sabac-ché (Maya), sabak che' (Maya)), Acalypha wilkesiana (Croto, Hoja de bronce, Payacito, capa del rey, caracol, cola de gato, gusano, manto de Jesús, pastor, payasito), Pilea microphylla (skank'ey masa, Sep´wamal, Verdolaga del venado, verdolaga del monte, Verdolaguilla, Kamol ch'en, Ha'il tsan, Chisme, Chismoso, Monte verde, Nan-gi, Espumia, Palito verde, frescura, golondrina, hoja de alegría, paquixiuitl (Náhuatl), sisal, sisal tunich (Español-Maya), yom-ha' (Maya), yóonja (Maya)), Encyclia alata (Xkananikte', balamb-niktpe (Maya), orquídea mariposa), Mentha citrata (yerbabuena xiw, hierba buena, hierbabuena, menta, xak'il-xiu (Maya), yerbabuena), Lagerstroemia indica (Cestrononico, Estronómico, Júpiter, Júpiter blanco, Mirto, Astronómica, Adamelia, Astremonia, Astromelia, Atmosférica, Astonómica, astronómica, crespon esqueje, crespón, crespón de china, árbol de júpiter), Hydrocotyle bonariensis (Corona de santa, Monera, Naab de tierra adentro, Peiteuic, Peü teik, corona de santa, naab de tierra adentro (Español-Maya)), Thevetia peruviana (cundoacán, San Diego, San Nicolás, San Pablo, aak'its (Maya), ah-kits (Maya), ajkits (Maya), akits (Maya), cabalonga (Náhuatl), cabalonga de huasteca, calushnan-quiui (Totonaco), campana, campanilla, campanilla de oro, campanita, campanita de oro, codo de fraile, cojón de gato, flor de San Pedro, flor de campana, fraile, jarilla, k'aan lool (Maya), k'an lool (Maya), narciso amarillo, ojo de águila, palo de San Antonio, palo de víbora, petatillo, rosa amarilla, sauce, solimán, trompetilla, trompetita, tzenantzuch (Huasteco), vainilla, venenillo, veneno, yoyote, yoyotl (Náhuatl), yoyotli (Náhuatl)), Mandevilla villosa, Begonia semperflorens, Impatiens balsamina (ujts, Chino rosa, Chinos, Chino, China, Gachupin, Gachupina, Espíritu, Miramelindo, Miramelindo repollado, Linda tarde, Marabelinda, belenes, Belén, Belem, belén, beso de novia, chinito, chino corriente, chino de cera, chinos, gachupina, gachupina blanca, miralindo, mirame lindo), Wissadula amplissima (hierba mala, sak le' (Maya), sak miisbil (Maya), sak xiiw (Maya), sak-xiu (Maya), tronadora, tsiimín k'aax (Maya), tsimik'ax (Maya), tsumkax (Maya), tsunik'ax (Maya), tzimikax (Maya)), Parthenocissus quinquefolia (Uva de zorra, Uva de bejuco, Aquistle, guaco, hiedra, parra virgen), Croton draco (Sangregado, chichbat (Tsotsil), chichté (Tseltal), chorro de sangre, cuate, dominguilla, drago, escuáhuitl (Náhuatl), etzcuahuitl (Náhuatl), grado, hoja ancha, llora sangre, palo cuate, palo de sangre, palo muela, pecsnúm-qui-ui (Totonaco), pega hueso, puelnankiwi (Totonaco), sangre de cristo, sangre de drago, sangre de grado, sangre de perro, sangredrago, sangregrado, tojisda (Otomí), ubero, vara blanca, xitzte (Huasteco), xixte (Huasteco), yescuitl (Náhuatl)), Hippocratea celastroides (secundaria, cancerina, mata piojo, ta'ts'i (Maya), tulub-balam (Maya), tulubuayam (Maya)), Achillea millefolium (Real de oro, Xolocotzi, Helecho chino, ciento enrama, dial de oro, Gordolobo, Maraja de Castillo, Ne kotz', Lumajiya, Milenrama, alhucema, Plumajillo, Milen rama, Mil en rama, Alcanfor, Plumajo, Plumajullo, alcanfor, aquilegia, hinojo, mil en rama, tlal-quequétzal (Náhuatl)), Tillandsia recurvata (Tencho, Heno, Heno pequeño, Gallitos, gallitos pachtle, Gallinita, Mescalito, Magueyito, Barba de viejo, Cola de gallo, Blióo, Blióo lás, Blióo-yàg-guiÊts, Bzhéazh-nquóts, Pazle, Paiste, Paixtli, Pastle, Pollo, Pashle, Paxtle, bromelia, gallinitas, gallitos, heno, heno chico, mulix (Maya), paxtle (Náhuatl), pet' k' in (Maya), toji (Guarijío), viejito, x-mulix (Maya)), Cestrum nocturnum (su, sacwalakt'é, Shinte, Shintez, Yao gudi, Juan de noche, Hediondilla lisa, Huele de noche blanco, jon-tsu, Jehuite fresco, Hediondilla, huele noche, Ch'aal bok, Ch'aalbok, Co'co'ché, cha'jpimel, Chonay, Ehek tsabal te', Ehek tsabal te, Lamenoche, Ndia-sa (quelite amargo en Mazateco), moo-o, moo-t-se, Mok xokay, Moschus, Huele de noche, Dama de noche, Duraznillo, Akab-xiu, Botón chigüite, B. shinté, Numoc, Nukuch we'ex, Juan de noche, ak'a xiiw (Maya), ak'ab-yom (Maya), cola de faisán, dama de noche, dama de noche néctar, damenoche, galán de noche, hediondilla, hierba hedionda, huele de noche, ijyocxibitl (Náhuatl), ishcahuico'ko (Totonaco), ishcauíco (Totonaco), k'an chuunuk (Maya), naranjillo, pipiloxíhuitl (Náhuatl), sauco, scauilojó (Totonaco), zitzakiwi (Totonaco)), Senna occidentalis (San nicolás, Tabardia, Sanquetardo, Porand sox, Viche prieto, Vainita, X-pijulia', X-tulu-bayen, Yucu-tegoño-hiu, Hormiguera, Hormiguerilla, Hornicoillo, Hediondillo, Hediondia, Hediondilla, Hediondilla prieta, Candelilla chica, charamasca, Charamazca, Charamazca prieta, Charamasca prieta, Chuch acuy, Disiple, Gedeondia, Gedeondilla, Ejotillo grande, Ejotillo, Cormeguelo, Gediondilla, Mamuri, Mierda de criatura, b'u'r k'opot, Aguacatillo, Frijolilllo, Yama bush, Frijolillo, Bichaam ts'ohool, café de burra, Café de burro, Bu'ul k'ax, Acacia occidental, Bricho, Bichaam, Bicho, Acasio, Café de la tierra, Achtokatowan, Bataban, Parácata, Pa xuxky, bicho, bu'ul k'aax (Maya), candelilla chica, cantilakuiu (Tepehua), charamazca (Tarasco), cornezuelo, frijolillo, frijolillo kan (Español-Maya), hediondilla, hediondillo, hierba de rancho, majpilniket (Náhuatl), mano de muerto, mezquitillo, palo de zorrillo, palo zorrillo, shtocatuan (Totonaco), tlaco-eca-patli (Náhuatl), tronador, tulu vayan (Maya), vainillo), Zamia loddigesii (Tiocintle, Tiozintli, Maíz viejo, Mazorca, Palma tiesa, Palma chicalito, Palma chicalita, amigo del maíz, cícada, palmiche, palmilla, palmita), Cereus donkelaarii (aak'il pak'am (Maya), chacuob (Maya), chak-wob (Maya), chakuob (Maya), chakwob (Maya), choh-kan (Maya), kojkaan (Maya), pitahaya, pitajaya, pitaya, pitayita nocturna chohkan, pitayo, pool tsutsuy (Maya), sabakelkan (Maya), sak baakel kaan (Maya), sak-bak-el-kan (Maya), tsakam-ak (Maya), zacbacelcán (Maya), zak-bakel-kam (Maya)), Passiflora foetida (Puru puru, Xpoch, X poch', X-poch, X-pohc', Jujo, ClavellÍn blanco, Granada de moco, Cuja, Granadita, Granada de ratón, Kistían munchi, Grandpa's balls, Granadilla de ratón, tien gusep, Granadilla de culebra, Achu gusep, montes, Granadia, Granada, Cacapache, Bombacha, Bulito de mayo, Bejuco granada, Poch'aak', Poch, Pok'pok', Poch-ak, Poch gaag, Pochk' ak, Parcha sabanera, Pasionaria, poch'iil, Pachio, amapola, amapola hoja, bejuco, chachahuilá (Totonaco), clavellín blanco, granada de ratón, granadilla, granadita, granadita china, ishipishpac (Totonaco), maracuyá silvestre, melón de coyote, pangola, pasión, poch (Maya), poch'aak' (Maya), poch'iil (Maya), talayote (Náhuatl), tomasita, tomatillo de guajolote, tu'bok (Maya), túubok (Maya)), Gossypium hirsutum (algodón, Panamác (Totonaco), algodoncillo, algodonero, algodón, algodón amarillo, algodón cimarrón, algodón silvestre, ichcalchishit (Totonaco), ichcaxihuitl (Náhuatl), ixcatl (Náhuatl), ixcaxihuitl (Náhuatl), musá (Chinanteco), móoj (Seri), rü musa (Cora), shuruata (Tarasco), suruata (Tarasco), taman (Maya), taman ch'up (Maya), tamán (Lacandón), xiaa (Zapoteco), xuruata (Tarasco)), Cuphea carthagenensis (Poxil tza'nel, Hahuaii, Kuchkuch itz'in, Cadenilla de patio, Poliwini ochpa'wa:s:, Pajal jomol, escobilla)
Infraspecificname Citrus x aurantium (sutz'pakal, Toroja, Hojas de naranja agria, Naranja, naranja cucha, Naranja agria, Naranjo mateeo, kusha, Lima de chiche, Naranjo agrio, Pakal, azahar, chichicrajas (Náhuatl), flor de azahar, ixcafompo (Otomí), jily-lanax (Huasteco), k'ah-pak'al (Maya), limón, limón real, mo-tou (Chinanteco), naranja, naranja agria, naranja agria corriente o cucha, naranja agria tardía, naranjo, naranjo agrio, pah-papkal (Maya), pakal (Maya), suts'pak'al (Maya), ta-hi-ña (Chinanteco), wasatilanlaxu (Totonaco)), Gymnopodium floribundum var. antigonoides, Acacia angustissima var. angustissima, Aechmea bracteata var. bracteata, Maclura tinctoria subsp. tinctoria, Pelargonium x hortorum (Capote, Geranio rojo, Malvón, Geranio, Nichim ulo', capote, geranio), Crescentia cujete var. puberula

Cobertura temporal

Fecha Inicial / Fecha Final 1965-12-16 / 2014-12-06

Datos del proyecto

En la región sur del estado de Campeche se encuentra el macizo forestal más grande de México protegido en su mayor parte por las Reservas Estatales Balam-Kin y Balam-Kú y la Reserva de la Biosfera Calakmul, sumando 1,243,375 ha. Para la Reserva de Calakmul, se ha reportado una tasa de deforestación estimada de 0.2% anual (Vester at al, 2007). Lo que se traduce en una reducción de hábitat como: 1) Selva mediana subcaducifolia (selva de guayacán) importante para especies endémicas (p. ej.: Beaucarnea pliabilis) o bien incluidas en la NOM-059-SEMARNAT-2010 (p. ej.: Guaiacum sanctum) y otras especies que se aprovechan por su alto valor comercial, 2) Selva baja inundable (bajos inundables) a pesar de la riqueza del componente epifito Bromeliaceae y Orchidaceae) no ha sido considerada ni representada en el Inventario Nacional Forestal de 2000 y 3) Cuerpos de agua (aguadas), tanto permanentes como temporales, enfrentan desecación por sobre-explotación del agua o bien por exceso de evaporación al verse disminuida la vegetación a su alrededor y por la presencia de especies que desarrollan un comportamiento invasivo. Para contribuir al conocimiento de la biodiversidad de la región de Calakmul, Campeche y contar con información que permita diseñar estrategias para la conservación de selvas medianas subcaducifolias (selva de guayacán sensu Martínez-Galindo, 2002), selvas bajas inundables y la vegetación acuática de los cuerpos de agua (aguadas) se realizará un inventario florístico (estructural) y entomofaunístico, en 72 parcelas de 500m2 (24 parcelas para cada zona núcleo, considerando que Balam-kú cuenta con zona núcleo Norte y Sur), en las zonas núcleo de las Reservas Estatales Balam-kin y Balam-kú. Palabras clave: Florística, estructura, objetos de conservación, selva mediana, aguadas.

Título Inventario florístico y entomofaunístico en tres objetos de conservación ecosistémicos en las zonas núcleo de las reservas estatales de Balam-kú y Balam-kin, Campeche (Plantas)
Identificador SNIB-JF128-JF1281607F_SIB20170914-plantas
Fuentes de Financiación Comisión Nacional para el Conocimiento y Uso de la Biodiversidad (CONABIO)
Descripción del área de estudio Plantas con flores, con semillas, con frutos como acantos, aceitunas, ajonjolís, albahacas, chías, fresnos, hierbabuenas, jacarandas, jazmines, mejoranas, mentas, olivos, oréganos, romeros, salvias, tepozanes, tomillos, toronjiles, violetas africanas con flores, con semillas, con frutos como acelgas, amarantos, betabeles, biznagas, bugambilias, claveles, epazotes, espinacas, huauhzontles, jojobas, nopales, quelites, quinoas, saguaros, trigos serracenos, tunas, verdolagas, xoconostles con flores, con semillas, con frutos como achiotes, algodón, baobabs, cacao, ceibas, flor de Jamaica, flor de manita, jonote, malvas, pochotes con flores, con semillas, con frutos como agapantos, ajos, azafránes, cebollas, espárragos, gladiolas, magueyes, orquídeas, patas de elefante, sábilas, vainillas, yucas con flores, con semillas, con frutos como ahuejotes, álamos, árboles del caucho, coca, flores de la pasión, granadas chinas, lino, mandioca, maracuyás, nanches, nochebuena, ricino, sauces, semillas de linaza, violetas con flores, con semillas, con frutos como alcachofas, campanitas, cempasúchil, crisantemos, dalias, estrellas de agua, gerberas, girasoles, lechugas, manzanilla, margaritas, senecios con flores, con semillas, con frutos como alcatraces, anturios, cunas de Moisés, filodendros, hojas elegantes, lentejas de agua con flores, con semillas, con frutos como alfalfas, cacahuates, chícharos, ejotes, frijoles, garbanzos, guajes, habas, jícamas, lentejas, mezquites, tamarindos con flores, con semillas, con frutos como almendras, amates, capulines, cerezas, chabacanos, ciruelas, duraznos, frambuesas, fresas, higos, manzanas, marihuana, matapalos, membrillos, peras, rosas, zarzamoras con flores, con semillas, con frutos como amapolas, chicalotes con flores, con semillas, con frutos como anís, apios, cilantros, eneldos, ginseng, hiedras, perejil, zanahorias con flores, con semillas, con frutos como arándanos, árboles del chicle, argán, avellanas del Brasil, azáleas, belenes, camelias, chicozapotes, ébanos, karités, kiwis, madroños, mameyes, ocotillos, zapotes con flores, con semillas, con frutos como aretes, eucaliptos, flores de cepillo, granadas, guayabas con flores, con semillas, con frutos como azucenas, lilis, tulipanes con flores, con semillas, con frutos como begonias, calabazas, chayotes, melones, pepinos, sandías con flores, con semillas, con frutos como berenjena, camotes, chiles, floripondios, jitomates, papas, petunias, pimientos, tabacos, toloaches, tomates con flores, con semillas, con frutos como borrajas, heliotropos, nomeolvides, palomillas de tintes con flores, con semillas, con frutos como café, flores de mayo, gardenias con flores, con semillas, con frutos como caobas, copales, limas, limones, naranjas, mandarinas, mangos, maples, nueces de la India, pirúles, pistaches, rudas, toronjas, zapotes blancos con flores, con semillas, con frutos como cereales, heno, juncos, pastos terrestres, piña, tules con flores, con semillas, con frutos como chirimoyas, guanábanas, magnolias, nuez moscada con flores, con semillas, con frutos como cocoteros, dátiles, palmas, palmeras, palmitos con flores, con semillas, con frutos como echeverias, kalanchoes, liquidámbares, siempre vivas con flores, con semillas, con frutos como geranios, malvones con flores, con semillas, con frutos como gobernadoras, guayacanes con flores, con semillas, con frutos como lirios acuáticos con flores, con semillas, con frutos como muérdagos, sándalos con flores, con semillas, con frutos como pimientas con flores, con semillas, con frutos como plantas del aceite negro con flores, con semillas, con frutos como uvas sin flores, con semillas, sin frutos como abetos, araucarias, cedros, cícadas, cipreses, efedras, ginkgos, pinos, secuoyas sin flores, sin semillas, con esporas: helechos y afines

Personas asociadas al proyecto:

Gustavo Enrique Mendoza Arroyo
  • Content Provider

Datos de la colección

Nombre de la Colección Herbario;CEDESU;Centro de Estudios de Desarrollo Sustentable y Aprovechamiento de la Vida Silvestre, Universidad Autónoma de Campeche;CEDESU-UAC
Identificador de la Colección SNIB-JF128-JF1281607F_SIB20170914-plantas
Identificador de la Colección Parental NO APLICA
Nombre de la Colección Herbario;CIQR;El Colegio de la Frontera Sur, Unidad Chetumal;ECOSUR
Identificador de la Colección SNIB-JF128-JF1281607F_SIB20170914-plantas
Identificador de la Colección Parental NO APLICA
Nombre de la Colección Herbario Alfredo Barrera Marín;UADY;Campus de Ciencias Biológicas y Agropecuarias, Facultad de Medicina Veterinaria y Zootecnia, Universidad Autónoma de Yucatán;CCBA-FMVZ-UADY
Identificador de la Colección SNIB-JF128-JF1281607F_SIB20170914-plantas
Identificador de la Colección Parental NO APLICA
Nombre de la Colección Herbario Nacional de México, Plantas Vasculares;MEXU;Instituto de Biología, Universidad Nacional Autónoma de México;IBUNAM
Identificador de la Colección SNIB-JF128-JF1281607F_SIB20170914-plantas
Identificador de la Colección Parental NO APLICA
Nombre de la Colección NO APLICA;NO APLICA;Instituto Tecnológico de Chiná;ITCHINA
Identificador de la Colección SNIB-JF128-JF1281607F_SIB20170914-plantas
Identificador de la Colección Parental NO APLICA
Métodos de preservación de los ejemplares Secado y prensado
Unidades curatoriales Entre 1 y 15 Ejemplar

Metadatos adicionales

Identificadores alternativos dedb8f2b-4641-44f2-bafb-057f9fe70ce0
https://www.snib.mx/iptconabio/resource?r=SNIB-JF128-JF1281607F-SIB20170914